พจนานุกรมภาษา ล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนา	อักษรล้านนา	เทียบอักษรไทย	ความหมาย
ก๊าน	ค้าฯนฯ	[ค้าน]	ก.แพ้,พ่ายแพ้,สู้ไม่ได้,ไม่ชนะ; (สำหรับ ชนะ ล้านน้า ว่า แป๊; ดู...แป๊)
ดอกก..๋หลาบ	ดอฯกกุหลฯาบฯฯ	[ดอกก..หลาบ]	น.ดอกก..หลาบ - ไม้พุ่มขนาดเล็ก ต้นตรงหรือทอดเลื้อย มีหนามสั้นๆ ดอกมีสีต่างๆ มีหลายชนิดหลายพันธุ์
อี่	อี่	[อี่]	น๑. อี - คำที่ผู้มีอาวุโสกว่า หรือเพื่อนใช้เรียกนำหน้าชื่อคนเพศหญิง เช่น อี่แก้ว-อีแก้ว, อี่คำ-อีคำ; ถ้าเป็นเพศชายใช้ ไอ่ หรือ บ่า แทน เช่น ไอ่แดง-ไอ้แดง หรือบ่าแดง-ไอ้แดง; น๒.ใช้นำหน้าชื่อสัตว์บางชนิด(ทั้งตัวผู้ตัวเมีย) เช่น อี่วอก-ลิง, อี่ฮุย-ชะนี, อี่บี้-แมลงปอ, อี่ฮวก-ลูกอ๊อด เป็นต้น.
เอี่ยงกั๋น	อ่งกันฯ	[เอี่ยงกัน]	ก.แข่งกัน
ขี้โขดขี้เกี้ยด	ขี้โข฿ดฯขี้คยฯด	[ขี้โขดขี้เคียด]	ก.โกรธง่าย
ลาว	ลาวฯ	[ลาว]	น๑.คำนำหน้าแสดงตำแหน่งหัวหน้าของกลุ่มชนในยุคก่อนพญามังราย เช่น ลาวจก ลาวจง น๒.ชื่อกลุ่มชนเผ่าไทสาขาหนึ่ง มีอยู่หลายกลุ่ม โดยมากอยู่ในเขตประเทศลาว เช่น ลาวพวน ลาวแง้ว และในช่วงรัชกาลที่ ๕ มักมีการเรียกชาวล้านนาว่า ลาว ด้วย น๓.ชื่อเพลงไทยเดิม มีหลายเพลง เช่น ลาวดวงเดือน ลาวคำหอม ลาวเสี่ยงเทียน เป็นต้น
กราบ ออกเสียง กาบ	ระฯกาปฯ	[กราบ]	กราบ ออกเสียง ''กาบ'' เนื่องจากภาษาถิ่นล้านนาไม่มีการออกเสียงรัว: น.กราบ - คือ ไม้เสริมแคมเรือให้สูงขึ้น, ส่วนของเรือตอนที่มีไม้เสริม, ไม้กระดานที่ติดแคมเรือตามแนวนอนสำหรับเดิน, ส่วนด้านข้างของเรือรบ; ก.กราบ - คือแสดงความเคารพด้วยวิธีนั่งประนมมือขึ้นเสมอหน้าผาก แล้วน้อมศีรษะลงจดพื้น, เรียกวิธึกราบไหว้โดยให้อวัยวะทั้ง 5 คือ เข่าทั้ง 2, มือทั้ง 2 และหน้าผากจดพื้นว่า กราบเบญจางคประดิษฐ์
ล่องแก่ง	ล่อฯงแก่งฯ	[ล่องแก่ง]	ก.ไปด้วยเรือหรือแพฝ่าแก่งลงไปตามลำน้ำ
แล่งแก้ง	แล่งฯแค้งฯ	[แล่งแค่ง]	ว.เหยียดยาว(ตามหลังนอนหรือวางนอนลง)ใช้กับคนหรือสิ่งของขนาดเล็ก เป็น นอนแล่งแก้ง - นอนทอดแขนทอดขา,วางยาวเหยียด; ถ้าของขนาดใหญ่ใช้ นอนล่างก้าง; แล่งแซ่ง ก็ว่า
หัวอง	ห฿วฯอ฿งฯ	[หัวอง]	น.หัวที่มีผมร่วงเป็นวงๆ