พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
เกิ่งเก๋อะเกิ่งเก่อเกิ่งฯเกิอฯะเกิ่งฯเกิ่อฯ[เกิ่งเกอะ กิ่งเก่อ]ว.ไปๆ มาๆ หันรีหันขวาง จะทำอย่างไรก็ยังตัดสินใจไม่ถูก
ผีปู่ย่าผีปู่ย่า[ผีปู่ย่า]น.ผีบรรพบุรุษ - ผี หรือวิญญาณของบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว เป็นผีประจำตระก..ลที่มีการนับถืออยู่ในวงศ์ญาติเดียวกัน โดยจะมีบทบาทและหน้าที่เป็นตัวเชื่อมความสัมพันธ์ในกลุ่มเครือญาติ ทำให้มีการแก้ไขปัญหาหรือยุติข้อขัดแย้งในหมู่เครือญาติได้ สืบทอดกันทางฝ่ายหญิง หากแม่ตายลูกสาวคนโตจะเป็นผู้รับช่วงต่อ ถ้าลูกสาวคนโตไม่สามารถจะรับสืบทอดด้วยเหตุผลใดก็ตาม ลูกสาวคนถัดไปจะเป็นผู้รับช่วงแทน จะย้ายไปอยู่ที่ใดก็ต้องรับผีปูย่าตามไปด้วย ผู้ประพฤติตนอยู่ในจารีตประเพณี ผีปู่ย่าจะช่วยให้มีความสุขความเจริญตามสถานภาพหากทำผิดประเพณีผีปู่ย่าก็จะลงโทษ
กั๊ดอ๋กกั๊ดใจ๋คัดฯฯอ฿กฯคัดฯไจ[คัดอกคัดใจ]ก.อึดอัดใจ,ไม่สบายใจ
เบื่อเบิ่อฯอ[เบื่อ]ก.รู้สึกอิดหนาระอาใจ,ไม่นึกอยาก,เหนื่อยหน่าย
กว่าเจ้นก่วฯาเช่นฯ[กว่าเช่น]ว.เกินขนาด
สวยน้ำมันสวฯยฯ¢มันฯ[สวยน้ำมัน]น.กรวยที่ใช้ตวงน้ำมัน
ก้อมใจ๊คอฯมไช้ [ค่อมใช้]น.เรียกหญิงรับใช้ ในราชสำนักหรือคุ้มหลวงว่านางก้อมใจ๊
บ่าห..ายบ่าฯห่ายฯ[บ่าห..าย]น.ชื่อพรรณไม้ล้มลุกเลื้อย จำพวกเดียวกันกับมะระ แต่ผลมีผิวสากเพียงเล็กน้อย มีรอยแบ่งเป็นเสี่ยงๆ รสขม
ผะหลาดผะเหลดไปผหลฯาดฯผเหลฯดไพ[ผะหลาดผะเหลดไพ]ก.รีบไปในทันทีทันใด
อว่ายหน้าไปตางใต้อ่วฯายฯห้นฯาไพทาฯงฯไต้[อว่ายหน้าไพทางใต้]ก.เลี้ยวไปทางใต้,หันหน้าไปทางใต้

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่