| ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
|---|---|---|---|
| ลื้ม | ลื้มฯ | [ลื้ม] | ก.ทำซ้ำ,ทบทวน,ทำซ้ำใหม่ เช่น กึ๊ดลื้มแล้วลื้มแถม - คิดวกวน,คิดแล้วคิดอีก, เยียะลื้มไปลื้มมา - ทำซ้ำๆซากๆ |
| เสียสั๋จจ๋ะ | เสยฯสัจจฯะ | [เสียสัจจะ] | ก.ไม่ทำตามที่พูดไว้,ผิดสัญญา |
| นกกิ๋นปี๋หางเขียว | น฿กฯกินฯปีลฯหางฯขยฯว | [นกกินปลีหางเขียว] | น.นกตัวเล็กสีสวยแวววาวราวมณีบินได้ กินน้ำหวานจากดอกไม้เป็นหลัก |
| ต๋ายฮ่า | ตายฯร่า | [ตายร่า] | ก.ตายห..า - ตายด้วยโรคระบาด เช่น โควิด ๑๙ เริ่มที่ประเทศจีน แล้วระบาดไปทั่วโลก มีผู้รับเชื้อป่วยและล้มตายเป็นจำนวนมาก |
| เว้าโหว้ | เวั้าฯโห้วฯ | [เว้าโหว้] | ว.มีรอยบุ๋มเห็นได้ชัด |
| ปุ๊ทธะ | พุทธฯ | [พุทธ] | น.ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน(หมายถึงพระพุทธเจ้า) |
| ต๋ายขาน | ตายฯขานฯ | [ตายขาน] | ก.ตายยืนต้น,ตายคาต้น (ใช้กับต้นไม้) |
| ขี้ตะแหล้ ออกเสียง ขี้ ตะแหล้ | ขี้ตะแห้ลฯ | [ขี้ตะแหล้] | น.ไส้เดือนดิน - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียก ''ขี้ตะแหล้''; ลักษณะโดยทั่วไป ขนาดลำตัว 0.4-0.6 ซ.ม. ยาว 13-20 ซ.ม. สีน้ำตาลแดงเข้ม อาศัยอยู่บริเวณผิวดิน ใต้กองมูลสัตว์ เศษหญ้า กินเศษซากอินทรียวัตถุ ขยายพันธุ์ได้อย่างรวดเร็ว; ประโยชน์ของไส้ดือนดิน/ขี้ตะแหล้ มีประโยชน์นานัปการ ที่เราคุ้นเคยคือทำให้ดินร่วนซุย ส่งผลให้พืชเจริญเติบโตงอกงาม ไส้เดือนดินเป็นผู้ย่อยซากอินทรียสารในดินทำให้มีขนาดเล็กลง เพิ่มพื้นที่ผิวให้จุลินทรีย์ในดินสามารถย่อยสลายกลายเป็นอินทรียสารที่มีขนาดเล็กลง, ในภาคเหนือนิยมใช้เป็นเหยื่อตกปลา, ทางด้านปศุสัตว์สามารถนำไปใช้เป็นอาหารสัตว์ ให้ส้ตว์กินทั้งตัวเป็นเป็น หรือทำเป็นไส้เดือนผงก็ได้ เนื่องจากมีปริมาณโปนต..นสูงมาก |
| หล่อเข้าใส่ | หํลฯอฯเขั้าไส่ | [หล่อเข้าใส่] | ก.กรากเข้าหา; โจ๊ะโละเข้าใส่ ก็ว่า |
| สะล้อ | สลํอฯ | สะล้อ | น.เครื่องดนตรีประเภทสีที่ใช้กับวงสะล้อซึงของล้านนา คล้ายซออู้; ซะล้อ, ถะล้อ,ธะล้อ ก็ว่า ดู...วงสะล้อซอซึง ประกอบ |