พจนานุกรมภาษา ล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนา	อักษรล้านนา	เทียบอักษรไทย	ความหมาย
กิ้วต๊อง	กิ้วฯท้อฯง	[กิ้วท้อง]	ก.ปวดท้องสาเหตุจากโรคบิด
นับหื้อ	นัปฯหื้	[นับหื้อ]	ก.ให้ไปโดยขาดการไตร่ตรอง
หย่อม	ห่ยฯม	[หย่อม]	ว.กองเล็กๆ,กลุ่มเล็กๆ,หมู่เล็กๆ; ถ้าขนาดใหญ่ ใช้ หยุ่ม
ปอยเข้าสังฆ์	พอฯยฯเขั้าสัง์ฆฯฯ	[พอยเข้าสังฆ์]	น.การทำบุญอุทิศส่วนก..ศลให้ญาติที่ตายไปแล้ว ผู้ทำบุญจัดเตรียมที่นอน หมอนมุ้ง เสื้อผ้า ของใช้ต่างๆ ข้าว น้ำ ทุกอย่างที่ตอนยังมีชีวิตอยู่ใช้ แล้วนำไปถวายพระอุทิศส่วนก..ศลให้ผู้ตาย
สวน	สวฯร	[สวน]	น.บริเวณที่ปลูกพืช ผัก ต้นไม้ ไว้เป็นจำนวนมากซึ่งกั้นเป็นขอบเขตไว้ ก๑.ตวง - ทดสอบดูเพื่อให้รู้จำนวนหรือปริมาณโดยใช้ภาชนะที่กำหนดเป็นมาตรฐาน ก๒.อาการเคลื่อนที่ไปตรงกันข้ามในเส้นทางเดียวกัน
สั๋ตว์สิ่ง	สัตฯสิ่งฯ	[สัตสิ่ง]	น.สัตว์,สัตว์ต่างๆ,สัตว์และสิ่งของ
สวาหาย	สวฯาหายฯ	[สวาหาย]	ดู...สฺวาห๋ะ
ก๊าน	ค้าฯนฯ	[ค้าน]	ก.แพ้,พ่ายแพ้,สู้ไม่ได้,ไม่ชนะ; (สำหรับ ชนะ ล้านน้า ว่า แป๊; ดู...แป๊)
พะอุ๋ปป๋ะคุต	ระฯพ³บบฯฯฅุต	[พระอุปปฅุต]	น.พระอุปคุต - ชื่อพระอรหันตขีณาสพ พุทธสาวกในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช ประมาณ ๒๑๘ ปี หลังพุทธปรินิพพาน ท่านสำเร็จอภิญญาต่างๆจนสามารถแสดงอภินิหารได้ ท่านดำเนินชีวิตแบบมักน้อยสันโดษ เนรมิตก..ฏิแก้วขึ้นในท้องทะเลหลวง ลงไปประจำอยู่ที่นั่นตลอดเวลา เมื่อมีเหตุเภทภัยขึ้นในพระศาสนา หรือเมื่อมีพิธีกรรมใหญ่ๆ หรือมีผู้นิมนต์ ท่านก็จะขึ้นมาช่วยเหลือด้วยความเต็มใจเสมอ ชาวพุทธในล้านนาเคารพนับถือพระอุปคุตเป็นอย่างยิ่ง เชื่อว่าพระอุปคุตยังมีชีวิตอยู่ เมื่อมีงานใหญ่ๆ เช่นงานฉลองถาวรวัตถุ (ปอยหลวง) เป็นต้น มักจะนิมนต์ท่านขึ้นมาจากแม่น้ำ เพื่อช่วยคุ้มครองรักษาความสงบในงาน และถึงกับมีประเพณีตักบาตรพระอุปคุตใน "วันเปงปุ๊ด" ดู...เปงปุ๊ด
เป๋นเอ๋อ	เปนฯเอิอฯ	[เปนเอ๋อ]	ว.เป็นใบ้,สติไม่สมประกอบ