พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
แอ่งแถ๋ะแอ่งฯแถะ[แอ่งแถะ]น.ไม้เถาเลื้อย ขึ้นตามป่าผลัดใบ ป่าไผ่ ป่าพุ่ม ใบเป็นรูปหัวใจคล้ายใบโพธิ์ กว้างประมาณ ๕-๗ ซ.ม. ยาวประมาณ ๖-๘ ซ.ม. ทั้งหน้าและหลังใบมีขน อีสานเรียกเครือหมาน้อย นำใบมาโขลกให้ละเอียด ผสมกับน้ำเปล่า กรองเอากากออกทิ้งไว้ให้เป็นวุ้น (อีสานเรียกวุ้นหมาน้อย) ใช้เป็นอาหารคาว-หวานได้ เช่น ยำแอ่งแถ๋ะ เป็นต้น
เข้าหนุ๋กงาเขั้าหุกงา[เข้าหนุกงา]น.ข้าวเหนียวนึ่งสุกใหม่ คลุกงาที่บดละเอียดปรุงรสด้วยเกลือป่น
ฮับได้รัปฯได้[รับได้]น.วันรับได้ - วันอันดับที่ ๖ ในระบบวันเก้าก๋อง; ดู...วันเก้าก๋อง.
แดดแดดฯ[แดด]น.แสงจากดวงอาทิตย์ที่ส่องมายังโลก, แสงตะวัน
จั๋กก่าจักฯก่า[จักก่า]น.กิ้งก่า ภาษาถิ่นเหนือเรียก ''จั๋กก่า''; - สัตว์เลื้อยคลานพบทั่วทุกมุมโลก มีเกล็ดปกคลุมตามตัวส่วนมากเป็นสัตว์กินเนื้อ โดยจะกินแมลงและสัตว์ขาปล้องเป็นหลัก ส่วนกิ้งก่าที่มีขนาดใหญ่ เช่นวงศ์เห..ย จะกินสัตว์มีกระดูกสันหลังด้วย แต่บางชนิด เช่น อีกัวน่า ที่พบในอเมริกากลางและทวีปอเมริกาใต้กินพืชและผักเป็นอาหารหลัก
เหล้าน้ำดำเหั้ลฯานาฯดำ[เหล้าน้ำดำ]ดู...เหล้าเด๋ด
ล่อหน้าลํอฯห้นฯา[ล่อหน้า]ก.ล้อเลียน,เย้าแหย่,ทำกิริยาอาการล้อเล่นหรือหยอกเล่น
ดาวง้อนไถดาวฯง้อฯรไถ[ดาวง้อนไถ]น.ดาวไถ - หนึ่งในดาวฤกษ์ ๓ ดวงที่โคจรรอบกันเอง ดาวไถ แต่ละชาติแต่ละภาษาอาจเรียกแตกต่างกันไป แต่คนไทยมองเห็นเป็นรูปไถ จึงเรียกเช่นนั้น
ได้แอ้มได้แอ้มฯ[ได้แอ้ม]ก.ได้เคียงข้าง,ได้เป็นคู่รัก; ได้แอ้มข้าง ก็ว่า
ดงด฿งฯ[ดง]น๑.ป่าที่มีต้นไม้ขึ้นหนาแน่น น๒.ที่ที่มีพืชหรือต้นไม้ชนิดเดียวกันขึ้นหนาแน่น เช่น ดงกล้วย,ดงดอกบัวตอง เป็นต้น

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่