พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
หัวหน้าห฿วฯห้นฯา[หัวหน้า]น.หัวหน้า - ผู้เป็นใหญ่ในหมู่หนึ่งๆ; หัวโป่ ก็ว่า
เกนเคนฯ[เคน]ก.ประเคน - มอบให้ด้วยความเคารพ
บ่าก๊อแกงบ่าฯคํอฯแคงฯ[บ่าค้อแคง]์น.ทับทิม ภาษาถิ่นเหนือ(กำเมือง) เรียก ''บ่าก๊อแกง''; ทับทิม หรือ บ่าก๊อแกง - จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูงประมาณ 2-4 เมตร เปลือกสีเทาเป็นมันเงา มีหนามยาวแต่ไม่แข็งและไม่คม มีอายุนานได้ถึง 100 ปี เนื้อไม้แข็งและเหนียว ใบเดี่ยวเรียงตรงกันข้าม ผลเมื่อสุกเนื้อที่หุ้มเมล็ดสีแดงคล้ายพลอยทับทิม ให้น้ำฉ่ำหวานอมเปรี้ยวที่อุดมไปด้วยสารอาหาร เป็นผลไม้ที่มีประโชน์ต่อสุขภาพ
ยามไปยามฯไพ[ยามไพ]น.เวลาเดินทาง,ขาไป
เยียะไฮ่เยียะสวนเยยฯะไร่เยยฯะสวฯร[เยียะไร่เยียะสวน]ก.ทำไร่ทำสวน
อยฺากเข้าอยฯากฯเขั้า[อฺยฺากเข้า]ก.หิวข้าว,อยากกินข้าว
สายสายฯ[สาย]น.สิ่งที่มีลักษณะเป็นเส้นเป็นแนวยาว เช่นสายไฟฟ้า, ชื่อกล้วยไม้ชนิดหนึ่ง เรียก "เอื้องสาย" ว.ความต่อเนื่อง อย่างสายญาติ
ต๋ามเป๋วตาเปลฯวฯ[ตามเปลว]ว.ปล่อยตามกระแส,ไม่ทัดทาน
สตางค์แดงสทาฯง์คฯแดงฯสทางค์แดงน.สตางค์แดง - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''ซะตางแดง''; ดู...ซะตางแดง
เต้งมดส้มเต้งฯม฿ดฯส้฿มฯ[เต้งมดส้ม]ก.ไข่ชนิดใหญ่รวมทั้งตัวอ่อนของมดแดง เมื่อเจริญเติบโต มีปีก เรียก "แม่เพ้อมดส้ม" กลายเป็นมดแม่รัง หรือ มดราชินี ดู...มดส้ม

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่