พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
โกดโก฿ดฯ[โกด]ก.ใช้มือโกย หรือนำไปเป็นจำนวนมาก; ว.มากมาย
โป่(พม่า)โป่[โป่]น.หัวหน้า,ผู้นำ; หัวโป่ ก็ว่า
ต๋ดก่อนขี้ต฿ดฯก่อฯรขี้[ตดก่อนขี้]สำ.ชอบพูดอวดตัวในเรื่องต่างๆ ให้ผู้อื่นฟังอยู่เสมอ โดยที่ตนเองยังมิได้กระทำการใดๆ
ห่อยขี้นกห่อฯยฯขี้น฿กฯ[ห่อยขี้นก]น.มะระขี้นก - ไม้เถาเลื้อย ผักพื้นบ้านขึ้นได้ทั่วไป ผลคล้ายกระสวยเล็กกว่ามะระจีน ผิวขรุขระ สีเขียวเข้ม เมื่อแก่สีเหลืองอมแดง รสขมจัด จึงนิยมกินในหมู่ผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ สามารถลดระดับน้ำตาลในเส้นเลือดได้เป็นอย่างดี และยังสามารถลดระดับคลอเรสเตอรอลและไตรกลีเซอไลด์ในตับ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ นกชอบกินทั้งผลและเมล็ด แล้วถ่ายเมล็ดไว้ตามที่ต่างๆ จึงเรียกว่า "บ่าห่อยขี้นก"
เหงี่ยงห่งฯยฯง[เหงี่ยง]ว.เฉ,ไม่ตรง,เอียงไปข้างใดข้างหนึ่ง
เรือแม่ปะ ออกเสียง เฮือแม่ป๋ะเริอฯอแม่ปะ[เรือแม่ปะ]น.เรือแม่ปะ เป็นอีกชื่อหนึ่งของ เรือหางแมงป่อง; ดู...หางแมงป่อง
ศาลศาลฯฯ[ศาล]น.ศาล - องค์กรที่มีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดี โดยดำเนินการตามตามรัฐธรรมนูญ ตามกฎหมาย และในพระปรมาภิไธยของพระมหากษัตริย์ เช่น ศาลทหาร ศาลแพ่ง ศาลอาญา: ที่สำหรับเทพารักษ์ เทวดา เจ้าป่าเจ้าเขา วิญญาณ เป็นต้น สิงสถิต เช่น ศาลเจ้าพ่อคำแดง ศาลปู่แส๋ะย่าแส๋ะ
หมอจั้งหํมฯอฯจั้งฯ[หมอจั้ง]น.หมอตำแย
เต็๋กเอาเตักฯ´า[เต็กเอา]ก.บีบบังคับเอา,ข่มขู่ด้วยอิทธิพลหรืออำนาจเพื่อเอาประโยชน์บางอย่าง; หนีบเอา ก็ว่า
แง่มแง่มฯ[แง่ม]น.ง่าม - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''แง่ม''; ง่าม คือสิ่งที่แยกออกจาก 1 เป็น 2 หรือ 3 เช่น ง่ามไม้(แง่มไม้), สิ่งที่เป็นร่อง หรือช่องว่างอยู่ระหว่าง เช่น ง่ามมือ ง่ามก้น(แง่มมือ แง่มก้น), ส่วนปลายที่มีลักษณะเป็นแฉกเป็นง่าม เช่น ขวานหงอน(มุยแง่ม) แมงหางหนีบ(แมงแง่ม) ง่ามไม้สอยผลไม้(แง่มไม้ส้าว)

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่