พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
เข้าสาลีสี่ถ้อยเขั้าสาลีสี่ถ้อฯยฯ[เข้าสาลีสี่ถ้อย]น.ข้าวโพดที่มีเมล็ดเพียง ๔ แถว เรียงไปตามความยาวของซัง ฟากละ ๒ แถว มักพบในเข้าสาลีเตียน-ข้าวโพดเทียน
เข้าสาลีอ้มเขั้าสาลีอ้฿มฯ[เข้าสาลีอ้ม]น.ข้าวโพดที่มีกลิ่นหอม
เข้าสานเขั้าสานฯ[เข้าสาน]น.ข้าวสาร - ข้าวเปลือกที่สีแล้ว
เข้าเส้นเขั้าเส้นฯ[เข้าเส้น]น.อาหารคาวทำด้วยแป้งข้าวเจ้าหมัก ลักษณะเป็นเส้นกลมยาวๆ สีขาวคล้ายเส้นหมี่ กินกับน้ำเงี้ยว น้ำยา แกงเขียวหวาน แกงอ่อม เป็นต้น ; เข้าหนมเส้น ก็ว่า
เเข้าเส้าเขั้าเสั้า[เข้าเส้า]ก.อาการที่สตรีหลังคลอดบุตร(แม่ก๋ำเดือน) เป็นต้น เข้าไปอบไอยาในกระโจมที่มีไอน้ำจากการต้มเครื่องยาสมุนไพร
เข้าหุงเขั้าหุง[เข้าหุง]น.ข้าวสวย/ข้าวหุง - ข้าวที่ได้จากการนำเอาข้าวสารเจ้ามาหุงให้สุก จะมีลักษณะร่วนและนิ่ม
เข้าหนมเขั้าห฿นฯม[เข้าหนม]น.ขนม - ของกินที่ไม่ใช่กับข้าว มักมีรสหวาน ปรุงจากแป้งหรือข้าวผสมน้ำตาล บางชนิดมีกะทิ; ของหวาน ก็ว่า
เข้าหนมก้วยเขั้าห฿นฯมก้ลฯวฯ[เข้าหนมกล้วย]น.ขนมกล้วย - ขนมที่ทำด้วยแป้งข้าวเจ้าและแป้งมันบดรวมกับกล้วยสุก ห่อด้วยใบตอง โรยมะพร้าวขูด แล้วนำไปนึ่ง
เข้าหนมเกื๋อเขั้าห฿นฯมเกิลฯอฯอ[เข้าหนมเกลือ]น.ขนมเกลือ - ขนมที่ทำด้วยแป้งข้าวเหนียวผสมเกลือ ให้มีรสเค็มนิดหน่อย ทำเป็นแผ่นบางๆ ห่อด้วยใบตอง นึ่งให้สุก นิยมใช้ป้อนเด็กอ่อน
เข้าหนมจ็๋อกเขั้าห฿นฯมจัอฯก,..จอฯกะ.[เข้าหนมจ็อก]น.ขนมเทียน/ขนมนมสาว - คำเมืองเรียก เข้าหนมจ็๋อก ทำด้วยแป้งข้าวเหนียวใส่ไส้หวานทำด้วยมะพร้าวขูดกวนกับน้ำตาลทราย หรือไส้เค็มทำด้วยถั่วเขียวนึ่งคลุกเกลือป่น พริกไทย ปัจจุบันมีการดัดแปลงไส้ออกไปหลากหลาย ห่อใบตองรูปพีรามิด แล้วนึ่งให้สุก