พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
คัวควายระฯค฿วฯฅวฯายฯ[ครัวฅวาย]น.ชำแหละควาย,แล่เนื้อควาย
เถ๋อะเถิกเถิอฯะเถิกฯ[เถอะเถิก]ว.ถลอกปอกเปิก
จ่อมจ่อฯม[จ่อม]น.ชื่ออาหารอย่างหนึ่ง ที่ใช้พืช/สัตว์/แมง/แมลง หรือ ไข่ ขนาดเล็กๆ ดองประมาณ 1-3 คืน เพื่อให้มีรสเปรี้ยวเล็กน้อย แล้วนำมาปรุงรส เช่น ผักจ่อม,ปลาจ่อม,ก..้งจ่อม,แมงมันจ่อม; ก.ปล่อยสิ่งของลงไปยังสิ่งอื่น เช่น จ่อมเบ็๋ด - ตกปลา; ก๒.ดองอาหารประมาณ ๑ - ๓ คืนเพื่อให้มีรสเปรี้ยวเล็กน้อย เช่น ผั๋กจ่อม,ป๋าจ่อม,แมงมันจ่อม
ฝูงฝูง[ฝูง]น.กลุ่ม,หมู่,พวก เช่น ฝูงคน ฝูงสัตว์: ลักษณะนามที่อยู่รวมกันหมู่ (ยกเว้นช้าง) เช่น นก ๒ ฝูง, ม้า ๓ ฝูง
บ่าห่อยเขียวบ่าฯห่อฯยฯขยฯว[บ่าห่อยเขียว]น.มะระมรกต ลักษณะและขนาดเหมือนมะระจีน แต่สีเขียวเข้ม; ดู...บ่าห่อยจีน
บ่าแต๋งลายฝะหลั่งบ่าฯแตงฯลายฯระฯฝั่งฯ[บ่าแตงลายฝรั่ง]น.แคนตาลูป - ลักษณะคล้ายแตงไทย คนไทยมักเรียกว่า แตงเทศ แตงฝรั่ง หรือแตงไทยฝรั่ง ผลกลม ผิวสีขาว/เหลือง/เขียว/น้ำตาลคล้ำ/ขาวครีม ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ ผิวผลหยาบ มีเปลือกแข็ง มีร่องลึกรอบๆผล มีลายคล้ายร่างแหหรือตาข่ายสีขาวหรือสีฟางแห้งคลุมตลอดผล (บางพันธุ์ไม่มี) ข้างในมีเนื้อสีส้ม รสชาติดี หวานฉ่ำ มีกลิ่นหอม
ฮ่ายซอร่ายฯซํอฯ[ร่ายซอ]ก.คัดลอกซอ อย่างคัดลอกเพลงซอจากต้นฉบับไปไว้ในสมุด เป็นต้น: เรียกต้นฉบับว่า ตั๋วเก๊า,เรียกเพลงซอที่คัดลอกไปว่า ตั๋วฮ่าย
เสิ๋กก้อมเสิกฯก้อฯม[เสิ็กก้อม]น.การศึกขนาดย่อม,จราจล
เล้าหมูเลั้าหู[เล้าหมู]น.ที่ขังหมู,โรงเลี้ยงหมู; คอกหมู ก็ว่า
ตุงทุง[ทุง]น.ธง - ผืนผ้า โลหะ กระดาษ ไม้ หรือวัสดุชนิดอื่น อาจทำเป็นสี่เหลี่ยม สามเหลี่ยม หรือรูปอื่นใช้เป็นเครื่องหมายของบุคคล กลุ่มบุคคล หรือใช้เป็นเครื่องบูชา ตามโอกาสในประเพณีที่ถือกันมา เป็นสัญลักษณ์ให้เกิดความมั่นใจ ความเป็นหมู่เหล่า ดังนั้น ตุง จึงเป็นเครื่องหมายทั้งคนเป็นและคนตาย

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่