พจนานุกรมภาษา ล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนา	อักษรล้านนา	เทียบอักษรไทย	ความหมาย
แจ้ง	แช่งฯ	[แช่ง]	ก.แช่ง - กล่าวด้วยตั้งใจมุ่งร้ายโดยหวังให้เขามีอันเป็นไปตามที่กล่าวนั้น
สุ่มไก่	สุ่มไก่	[สุ่มไก่]	น.เครื่องสานด้วยไม้ไผ่ สำหรับครอบขังไก่ ลักษณะคล้ายขันคว่ำ ข้างบนมีช่องกลมสำหรับล้วงลงไปจับไก่; ก..่มไก่ ก็ว่า
ต๋ำแหล่	ตำแห่ลฯ	[ตำแหล่]	ก.กระทบไหล่
เต็๋กเม็ก	เตักฯเมักฯ	[เต็กเม็ก]	ก.ข่มขืน,ขืนใจ,โทรมผู้หญิง
หญ้าหูหนวก	ห้ยฯาหูหนฯวฯฯก	[หย้าหูหนวก]	น.หญ้าถอดบ้อง
ผีมด	ผีม฿ดฯ	[ผีมด]	น.ผีบรรพบุรุษของคนเผ่ามอญในล้านนา คู่กับ ผีเมง ในแต่ละปีจะมีการเซ่นไหว้ด้วยข้าวน้ำอาหาร ของส้มของหวาน และมีการฟ้อนรำ เรียกฟ้อนผีมด ด้วยเครื่องแต่งกายสีฉูดฉาด เช่น เขียว แดง เป็นต้น
เหล้นพ้าย	เห้ลฯรภ้ายฯ	[เหล้นภ้าย]	ก.เล่นไพ่
เสื้อบ้าน	เสิ้อฯอบ้าฯนฯ	[เสื้อบ้าน]	น.อารักษ์ที่คุ้มครองหมู่บ้าน
ป้อด	พอฯด	[พอด]	น.ป้อด - โพรงใต้ดิน หรือโคลน ตามบ่อ คู ทุ่งนา ที่สัตว์บางชนิด เช่น กบ ขุดรูลงไปฝังตัวอยู่อย่างสงบ นอนนิ่ง หลับตา ปิดรูจมูก และหุบปากสนิท หายใจทางผิวหนังเป็นส่วนใหญ่ เพื่อให้สูญเสียพลังงานในตัวน้อยที่สุด อาหารที่ใช้เลี้ยงตัวเองในระหว่างนี้ จะได้จากไขมันที่สะสมอยู่ภายในร่างกาย จึงเรียกการปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมนี้ว่า ''กบจำศีล''; ปากรูที่ขุดลงไปหาโพรง เรียก ''ปากป้อด'' มีดินโคลนเปียกชื้นกองพูนอยู่รอบๆ ปากรู เห็นได้อย่างชัดเจน
ป๋าสา	ปลฯฯาสา	[ปลาสา]	น.ปลากระโห้ - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียก ''ป๋ากะมัน/ป๋าสา''; ดู...ป๋ากะมัน