พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
บ่าถั่วดินบ่าฯถ฿วฯดินฯ[บ่าถั่วดิน]น.ถั่วลิสง - มีฝักเป็นพวงอยู่ใต้ดิน ฝักกลมยาวและหนา ภายในมีเมล็ด ๑-๔ เมล็ดเรียงเป็นแถว
ห นำ ง เป็น หงฯ ออกเสียง หง๋ะ หงฯ (หง๋ะ) หรือ ห นำ ง เป็นตัวแรกในจำนวน ๖ ตัวของพยัญชนะ ห นำ คือ หง หน หม หย หล หว (หงฯ หนฯ หมฯ หยฯ หลฯ หวฯ)ให้มีเสียงสูง เป็น หงฯ (หง๋ะ) เพื่อให้ผันได้ครบทั้ง ๖ ระดับเสียง ได้แก่ สามัญ เอก โท ตรีเพี้ยน (ครึ่งโทครึ่งตรี) ตรี จัตวา (ระดับเสียง ครึ่งโทครึ่งตรี หรือ ตรีเพี้ยน มีใช้เฉพาะล้านนา) ในพจนานุกรมนี้ คำที่ออกเสียง ตรีเพี้ยน ช่อง "ออกเสียง" จะพิมพ์เป็นตัวเอน เช่น กิ๋นเข้า, ขี้เหมี้ยง, เหงี่ยงหล้างหง้าง
เบ็๋ดจ่อมเบัดฯจ่อฯม[เบ็ดจ่อม]ดู...เบ๋ดควิด
ถะปังระฯตพังฯ,ถพังฯ[ตระพัง,ถะพัง]น.สระน้ำที่คนขุดขึ้น
ขะก..๋นระฯกกู,ระฯกกูล,ขกูล[กระก..ล,ขะก..ล]น.ตระก..ล,โคตร,เชื้อสายญาติ,เครือญาติ; กะก..๋น,ถะก..๋น,ผะก..๋น ก็ว่า
แต่งดาแต่งฯดา[แต่งดา]ก.จัดเตรียมสิ่งของหรืออุปกรณ์ให้พร้อม; แต่งห้าง,ห้างดา ก็ว่า
หลานหลฯานฯ[หลาน]น.ลูกของลูก,ลูกของพี่หรือน้อง,เด็กในรุ่นเดียวกับหลาน; ดู...ลูก
บ๋ดบ฿ดฯ[บด]ก.บด - ให้แตก,แหลก หรือละเอียดเป็นผงด้วยแรงกดทับไปมา เช่น บดยา ว.มืดครื้ม มีเมฆบังมิให้แสงอาทิตย์ส่องลงมากระทบ
ต๋อนกิ่งไม้ตอฯร[ตอนกิ่งไม้]ก.รานกิ่งไม้
เป๋นด้องเป๋นผอมเปนฯด้อฯงเปนฯผอฯม[เปนด้องเปนผอม]ว.ผอมแห้งแรงน้อย,อดอยากผอมโซ

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่