พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
แป๊ะแพะ[แพะ]น.แพะ - สัตว์เคี้ยวเอื้องขนาดกลาง กีบคู่ มีเขา ตัวผู้มีเคราใต้คาง
อยฺ่างตี้แล้วมาอยฯางฯที่แลฯวฯมา[อฺยฺ่างที่แล้วมา]ว.ดังที่ผ่านมา,เหมือนที่เคยทำมา
ไม้ซ้อมไม้ซ้อฯม[ไม้ซ้อม]น.ไม้ที่ถากให้เป็นเหลี่ยม หรือตามลักษณะที่ต้องการแทนการเลื่อย
มะระมะระ[มะระ]น.มะระ ภาษาถิ่นเหนือ(กำเมือง) เรียก ''บ่าห่อย''; ดู...บ่าห่อย
ใบต๋องไบตอฯง[ใบตอง]น.ใบตอง หรือใบกล้วย คนล้านนาเรียก ''ใบต๋อง หรือ ต๋องก้วย'' คือใบของต้นกล้วย มีการนำมาใช้หลากหลาย เพราะมีขนาดใหญ่ ยืดหยุ่น กันน้ำ เนื้อใบตองมีความนุ่ม เหนียว ไม่เปราะและฉีกง่าย มีความหนาพอเหมาะ และสามารถนำมาตกแต่งได้ มีการใช้ใบกล้วยในการห่ออาหาร และเป็นภาชนะอาหารอย่างกว้างขวาง ใช้ทำกระทงใส่ขนม ถาด บายศรี มีการนำมาใช้ตกแต่ง และใช้เพื่อเป็นสัญลักษณ์ในพิธีกรรมความเชื่อของฮินดูและพุทธ และยังใช้มวนบุหรี่ได้อีกด้วย
ป๋ะป๊บปพ฿ปฯ[ปะพบ]ก.พบปะ - เจอและวิส..สะด้วยความสนิทสนม
จิ๋บอกไฟจิบอฯกไฟ[จิบอกไฟ]ก.จุดบ้องไฟ - ใช้ไฟจุดชนวนบ้องไฟเพื่อให้ทะยานขึ้นสู่ท้องฟ้า; ดู...บอกไฟขึ้น ประกอบ
ขี้มุกขี้มูก[ขี้มูก]น.น้ำมูก - น้ำเมือกที่ออกจากจมูก
ซอถ้องซํอฯถ้อฯง[ซอถ้อง]ก.การขับเพลงซอโต้ตอบระหว่างชายหญิง ช่างซอที่เป็น "คู่ถ้อง" คือผู้โต้ตอบจะต้องมีปฏิภาณไหวพริบดี และได้รับการฝึกฝนจนชำนาญ
ถอกถอฯก[ถอก]ก.เท - ทำให้ตกหรือไหลออกเช่น ถอกกระโถน - เทกระโถน,ถอกน้ำ - เทน้ำ ถ้าเททีละน้อย(ใช้กับน้ำ)เรียก ฮิน-ริน เช่น ฮินน้ำชา - รินน้ำชา,ฮินน้ำหยาด - รินน้ำหยาด

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่