พจนานุกรมภาษา ล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนา	อักษรล้านนา	เทียบอักษรไทย	ความหมาย
ไฟเยน	ไฟเอยฯนฯ	[ไฟเอฺยฺน]	น.การเล่นแกล้งกันโดยใช้ก้านไม้ขีดไฟที่ดับแล้วไปสอดไว้ง่ามเท้า(หรือส่วนอื่นของร่างกาย)แล้วจุดไฟ เมื่อไฟลามไปถึงเนื้อจะสะดุ้งเพราะความร้อน
ต๋กขะป้า	ต฿กฯขพ่า	[ตกขะพ่า]	ดู...ต๋กก๊ะป้า
ผีคู	ผีระฯคู	[ผีครู]	น.วิญญาณของครู - ครูที่ไม่มีตัวตนอยู่จริง เป็นเทพเจ้าหรือเทวดา หรือบางทีอาจเป็นครูที่เสียชีวิตไปจากโลกนี้แล้ว ถูกเรียกแตกต่างกันไปในแต่ละแขนงวิชา เช่น ครูช่าง ครูหมอ ครูฟ้อน ครูเชิง ครูดาบ ฯลฯ โดยทั้งหมดรวมหมายถึงผู้มีความรู้วิชาความรู้พิเศษ สอนวิชาชีพต่างๆ ที่แปลกไปจากวิถีชีวิตปกติของผู้คน
แหลวและแหลวแลว่น	แหลฯวฯและแหลฯวฯแล่วฯร	[แหลวและแหลวแลว่น]	ว.พินาศป่นปี้,แหลกลานไม่มีชิ้นดี; แหลวแหลว๋ะแหลวแลว่น ก็ว่า
ถอก	ถอฯก	[ถอก]	ก.เท - ทำให้ตกหรือไหลออกเช่น ถอกกระโถน - เทกระโถน,ถอกน้ำ - เทน้ำ ถ้าเททีละน้อย(ใช้กับน้ำ)เรียก ฮิน-ริน เช่น ฮินน้ำชา - รินน้ำชา,ฮินน้ำหยาด - รินน้ำหยาด
สวั๋กเขี้ยว	สัวฯกข้ยฯว	[สวักเขี้ยว]	ก.จิ้มฟัน
ก๋องต๋กเส้ง	กลฯอฯงต฿กฯเส้งฯ	[กลองตกเส้ง]	ดู...ก๋องแอว
เบิ่ง	เบิ่งฯ	[เบิ่ง]	ว.แผ่นบางๆ ขนาดโตพอประมาณ เช่นใบตองที่แม่ค้าใช้ห่อผักหรือห่อดอกไม้; ถ้าแผ่นเล็กใช้ บ่าง เช่น ใบตองที่ใช้ห่อขนมเทียน ก.มองเหม่อ - มองอย่างตาลอย,จ้องดูอย่างเต็มตา
ผั๋กหนอก	ผักฯหนฯอฯก	[ผักหนอก]	น.บัวบก หรือ ใบบัวบก ภาษาถิ่นเหนือเรียกว่า ''ผั๋กหนอก''; บัวบก หรือ ผั๋กหนอก - ไม้ล้มลุกอายุหายปี ลำต้นทอดเลื้อยไปตามพื้นดิน ขึ้นตามที่ลุ่มชื้นแฉะ มีลักษณะเป็นข้อปล้อง ด้านล่างของข้อมีรากแขนงแทงลึกลงดิน, ใบ เป็นใบเดี่ยวออกบริเวณข้อ ทรงกลมสีเขียวอ่อน ขนาด 2-4 ซ.ม. ขอบใบหยักเป็นคลื่น โคนใบเว้า, ดอก ออกเป็นช่อที่ซอกใบ กลีบดอกสีขาว, ผล กลมแบน สีเขียวหรือม่วงน้ำตาล: ใบและต้นกินเป็นผักสด ใช้เป็นเครื่องปรุงอาหาร ใช้ทำเป็นเครื่องดื่ม ''น้ำใบบัวบก'' และใช้ทำยา เป็นต้น
จุ๋กเซา	จุกเซัา	[จุกเซา]	ก.หงอยเหงา