พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
ซ้าเป๊าะซ้าโพอฯะ[ซ้าเพาะ]ดู...ซ้า
แมงป๋อแมงฯปํอฯ[แมงปอ]น.แมลงชนิดหนึ่งตัวยาวประมาณ ๑ - ๑.๕ ซ.ม. ปีกสีส้มอมแดง มีจุดสีดำ ๒ จุด คล้ายตาอยู่บนปีก อาศัยอยู่ตามต้นปอ และลูกปอ
ดูกะลาดูระฯกา[ดูกรา]ว.ดูกร/ดูก่อน/นี่แน่ะ - คำขึ้นต้นประโยคทักทาย เช่น ดูกราอามาตย์ตังหลาย - นี่แน่ะท่านอามาตย์ทั้งหลาย; ดูรา ก็ว่า
เอ่าเอั่า[เอ่า]ก๑.ใช้ไฟลน,เพิ่มอุณหภูมิ,เผาให้ร้อน ก๒.วิ่งหนี ว.ร้อนมาก
ป๋าดุ๋กด้องปลฯาดุกด้อฯง[ปลาดุกด้อง]น.ปลาดุกด้าน - ปลาน้ำจืดไม่มีเกล็ด ลำตัวเรียวยาวสีน้ำตาลเข้ม หัวเล็ก ครีบหูมีก้านครีบแข็งปลายแหลม ขอบหยักเป็นฟันเลื่อยทั้งด้านในและนอก ครีบหลัง ครีบก้น และครีบหาง แยกออกจากกัน อาศัยอยู่ตามคู หนอง บึง
สะเตืองสเทิอฯง[สะเทือง]ก๑.ประเทือง - ทำให้ดีขึ้น ก๒.สะเทือน,หวั่นไหว
บ่อั้นก็บอั้นฯคํดี[บ่อั้นค็]สัน.มิฉะนั้นก็ - ใช้นำเสนอข้อความที่แย้งกับใจความที่มาข้าง ต้น เช่น ถ้าบ่กิ๋นบ่อั้นก็บ่อิ่ม - ถ้าไม่กิน มิฉะนั้นก็ไม่อิ่ม
ฮ่มใบบุญร่฿มฯไบบุญ[ร่มใบบุญ]น๑.ผู้ให้ความคุ้มครองช่วยเหลือ,ผู้ให้ความอบอุ่นร่มเย็น เช่น พ่อแม่เป็นร่มใบบุญของลูก,ปู่ย่าตายายเป็นร่มใบบุญของหลาน,พระสงฆ์เป็นร่มใบบุญของอุบาสกอุบาสิกา เป็นต้น น๒.ที่พึ่งพาอาศัย,ที่พึ่งพิง,ที่ซึ่งให้พักอาศัยและช่วยเหลือเกื้อก..ล
หน่อต๋ายพายหนฯอฯตายฯระฯพายฯ[หน่อตายพราย]น.หน่อไม้ไผ่ที่แห้งตายก่อนที่จะโตเป็นต้นไผ่ มักใช้ทำยา และใช้ในพิธีทางไสยศาสตร์
เผ้วเผ้วฯ,ผ้ยฯว[เผ้ว,เผี้ยว]ก.แผ้วถาง,ทำความสะอาด,กำจัดความรุงรัง,ปัดกวาด,เก็บให้เรียบร้อย; เผี้ยว ก็ว่า

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่