พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
ป๋องแป้ปอฯงแพ้[ปองแพ้]ก.พยายามเอาชนะ
นาฮ้างนาฯร้างฯ[นาร้าง]น.นาที่ทิ้งร้าง
ปี้เลี้ยงพี่ล้ยฯง[พี่เลี้ยง]น.ผู้มีหน้าที่ระวังรักษาเลี้ยงดู
ผางโกมผางฯโค฿มฯ[ผางโคม]น.โคม,ตะเกียง; ผางมัน ก็ว่า
ต่างอ๋กต่างฯอ฿กฯ[ต่างอก]ก.วางบนอก
พิกแมงดาฯระฯพิกฯแมงฯดา[พริกแมงดา]น.น้ำพริกแมงดา - น้ำพริกที่มีลักษณะค่อนข้างข้นถึงแห้ง ส่วนประกอบได้แก่ พริกขี้หนูสวน หอมแดง กระเทียม เนื้อปลาทูนึ่งแกะก้าง ก..้งแห้ง กะปิหมกไฟ และสำคัญที่สุดคือ "แมงดาตัวผู้ที่มีกลิ่นหอมฉุนๆ" โขลกรวมกันให้ละเอียด
ต่ำบลตําบ฿ลฯฯ[ต่ำบล]น.ตำบล - ท้องที่,บริเวณ,ขอบเขตที่กำหนดขึ้นเพื่อความสะดวกในการปกครอง; ต๋ำบน ก็ว่า
หามหามฯ[หาม]ก.เคลื่อนย้ายคนหรือสิ่งของหนักๆ ไว้กลางแล้วช่วยกันยกหัวและท้ายพาไป
นกหั๋สดีลิงค์น฿กฯหัสีดฯลิง์คฯ[นกหัสดีลิงค์]น.นกในนิยายว่ากันว่าอยู่ในป่าหิมพานต์ ตัวโตมาก หัวเป็นช้าง มีงวงมีงา ตัวเป็นนก มีกำลังมหาศาล ชาวล้านนานิยมใช้ประกอบปราสาทศพของผู้หลักศักดิ์ใหญ่ หรือพระสงฆ์มหาเถระ มีมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน ดังปรากฏในมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี เมื่อพระนางมัทรีกลับจากหาผลไม้ในป่า ไม่พบลูกรักชาลีกัณหา จึงทรงดั้นด้นค้นหาด้วยความสงสัยว่า "..ฤๅว่าเสือหมีและชักแค่ เดินดงแต่ไพรสณฑ์ พบลูกสองคนติ้วกว่า นกหัสดีลิงค์ล่าบินบน บินเหินหนอากาศ ซูดทึ้งยาดเอาไป ตกแดนไกลบ่หันซาก...."; นกหั๋ตถีลิงค์ ก็ว่า
ถ้วยอี่ปิ๊กถ้วฯยฯอี่ปิกฯ[ถ้วยอี่ปิก]น.ถ้วยเล็กอย่างที่ใช้ใส่น้ำจิ้ม

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่