พจนานุกรมภาษา ล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนา	อักษรล้านนา	เทียบอักษรไทย	ความหมาย
ไก๊	ไค้	[ไค้]	น.ปีก..น-ชื่อปีนักษัตรปีที่ ๑๒ ใช้หมู เป็นสัญลักษณ์ แต่ล้านนานิยมใช้ช้าง เป็นสัญลักษณ์ ดู...ปีนักษัตร และ ธาตุประจำปีเกิด ในภาคผนวกท้ายเล่ม
บ่าดาย	บ่าฯดายฯ	[บ่าดาย]	ก.เฉยๆ,เปล่าๆ,ไม่เสียเงิน เช่น กิ๋นเข้าบ่าดาย - กินข้าวเปล่า(ไม่มีกับข้าว),หื้อบ่าดาย-ให้เปล่า(ไม่เอาเงิน)
เซาะว่าเซาะกิ๋น	โซอฯะว่าฯโซอฯะกินฯ	[เซาะว่าเซาะกิน]	ดู...เซาะกิ๋นเซาะว่า
ตุ๊เจ้าพะนาย	ทุเจั้าระฯพนาฯยฯ	[ทุเจ้าพระนาย]	น.พระภิกษุสามเณร
ปี่แน	ปี่แน	[ปี่แน]	น.แตร(ลักษณะคล้ายปี่มอญ); แน ก็ว่า
หล๋บจ๋อง	ห฿ลฯบจอฯง	[หลบจอง]	ก.อาการที่ใช้ตับหญ้าคา หรือตับใบพลวงม..บนสันของหลังคาบ้าน
เหล็๋กค่วน	เหัลฯกฅ่วฯร	[เหล็กฅ่วน]	ดู...เหล๋กค่วง
ไม้ซางบ้าน	ไม้ซางฯบ้าฯนฯ	[ไม้ซางบ้าน]	น.ไม้ซางหม่น ที่ปลูกไว้ตามบ้าน
ผ่านแผ้ว	ผ่านฯแผ้วฯ	[ผ่านแผ้ว]	ว.วิเศษ,ดีงาม;ใช้กล่าวถึงผู้บรรลุธรรมขั้นสูง อย่างพระพุทธเจ้า เป็นต้น (ธรรมนิทานศีล ๕ ฉบับภาษาไตขึน : "...พระรสีต๋นภาวนาอยู่ป่า ก็ปุ๋จฉาถามเขาไปมาหลายสิ่ง ด้วยก๋ารอันเป๋นตุ๊กข์ล้นยิ่งสุ๋ดป๋าน ด้วยขียาอาก๋ารต่างๆแล้ว ต๋นผ่านแผ้วรสีธรรม ก็มีกำเมตต๋าไขกล่าว..." ต๋นผ่านแผ้วในที่นี้หมายถึงพระรสี หรือพระฤๅษี...รศ.ดร.อนาโตล โรเจอร์ เป็ลติเยร์ ปริวรรต)
อุ๋ต๊ะก๋ะสีมา(บาลี)	³ทกสีมา	[อุทกสีมา]	น.อุทกสีมา - "สีมา" เป็นแดนศักดิ์สิทธิ์และสำคัญที่สุดของสงฆ์ใช้เป็นที่ทำสังฆกรรม: "อุทกสีมา" เป็นสีมาชนิดหนึ่งที่สงฆ์กำหนดเขตขึ้นในน้ำ จะต้องมีระยะห..างจากฝั่ง "ไม่น้อยกว่าการวักน้ำของบุรุษผู้มีกำลังปานกลาง" สาดไปถึงบนเรือหรือแพขนานที่พระสงฆ์ประชุมทำสังฆกรรม ซึ่งผูกติดกับหลัก หรือผูกติดกับต้นไม้ที่เกิดขึ้นในน้ำ หรือทอดสมอ; อุ๋ต๊ะก..๋กเขป๋ะสีมา ก็ว่า.