พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ฮ่าม | ร่ามฯ | [ฮ่าม] | ว.กระจ่าง,อร่าม,รุ่งโรจน์ |
ลายก่ายก๋อน | ลายฯก่ายฯกลฯอฯร | [ลายก่ายกลอน] | น.เรียกเสือโคร่งหรือเสือลายพาดกลอนว่า เสือลายก่ายก๋อน หรือเสือลายป้าดก๋อน |
ลองหมาน | ลอฯงหมฯานฯ | [ลองหมาน] | ก.ประเดิม - อย่างการซื้อของเป็นคนแรกในการขายของในวันนั้น เชื่อกันว่าคนซื้อถัดๆ มาก็จะซื้อในลักษณะเดียวกัน |
น้ำจำ | นาฯชำ | [น้ำชำ] | น.น้ำซับ,น้ำซึม ปกติเกิดขึ้นที่ต้นน้ำลำธาร; น้ำจึม ก็ว่า |
หอมป้อมเป้อ | หอฯมป้อฯมเปิ้อฯ | [หอมป้อมเป้อ] | น.ผักชีฝรั่ง; ดู...หอมป้อมกูลฺวา. |
แสงมิบๆ ม็อบๆ | แสงฯมิปฯๆ มัอฯปฯฯๆ | [แสงมิบๆ ม็อบๆ] | ว.แสงะยิบระยับ; ดู...มิบๆ ม็อบๆ |
กระเจี๊ยบเขียว | ระฯกชยฯบขยฯว | [กระเชียบเขียว] | น.กระเจี๊ยบเขียว ภาคเหนือเรียก ''บ่าเขือมื่น''; ดู...บ่าเขือมื่น |
กุ้งยิง | กุ้งยิงฯ | [กุ้งยิง] | น.กุ้งยิง ภาษาถิ่นเหนือเรียก ''ต๋าเป๋นต๋อน''; ดู...ต๋าเป๋นต๋อน |
ลมผิ๋ดเดือน | ล฿มฯผิดฯเดิอฯร | [ลมผิดเดือน] | น.ลมผิดเดือน หรือผิดเดือน - เป็นอาการที่เกิดขึ้นกับสตรีหลังคลอดแล้วไม่ปฏิบัติตามข้อห้าม และข้อปฏิบัติ ซึ่งวัฒนธรรมล้านนาเรียกว่า ''อยู่เดือน'' เช่น ''กินผิด สาบผิด อยู่ผิด'' ทำให้เลือดลมภายในร่างกายแปรปรวน เกิดอาการไม่สบาย เช่น วิงเวียนศีรษะ ปวดศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน ปวดกล้ามเนื้อในข้อในกระดูก บวมบริเวณใบหน้า เป็นต้น ซึ่งอาจจะเกิดตามมาแบบเรื้อรังไม่หายขาด |
หละหั๋ด | หลฯะหัสฯฯ | [หละหัส] | น.รหัส - ความลับ,ความลึกลับ,เหตุลับ,ระบบสัญลักษณ์ที่ใช้ในเครื่องมือเครื่องใช้ เช่น รหัสกุญแจหรือตู้นิรภัย |