พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
สวยดอก | สวฯยฯดอฯก | [สวยดอก] | น.กระสวยดอกไม้ |
หนอนไข่ขาง | หนฯอฯรไข่ขางฯ | [หนอนไข่ขาง] | น.ตัวหนอนที่เจริญเติบโตจากไข่ของแมลงวัน; ไข่ขาง ก็ว่า |
ยัฺงผ้า | อยฯงฯ | [อฺยฺังผ้า] | ก.ผึ่งผ้าไว้ในที่ร่ม |
ดอกสามสี | ดอฯกสาสี | [ดอกสามสี] | น.ดอกพุดตาน ถิ่นเหนือเรียก ''ดอกสามสี'': พุดตาน หรือ สามสี จัดว่าเป็นไม้มงคล เปลี่ยนสี 3 สี ภายในวันเดียว ซึ่งเปรียบเสมือนวัฏจักรชึวิตคน/สัตว์ เป็นไม้พุ่ม สูงประมาณ 5 เมตร มีหัวอยู่ใต้ดิน ต้น กิ่ง ใบ มีขนสีเทาปกคลุม ใบเดี่ยวรูปไข่ โคนรูปหัวใจ ปลายแหลม ขอบใบเป็นแฉกตื้น ๓-๕ แฉก ดอกมีทั้งดอกลาและดอกซ้อน ออกตามซอกใบและปลายกิ่ง ดอกเริ่มบานเป็นสีขาวแล้วเปลี่ยนเป็นสีชมพูและชมพูเข้มภายในวันเดียว ผลกลม เมื่อแก่แตกเป็น 5 แฉก เมล็ดโต มีขน ออกดอกตลอดปี |
เป๋นปี้เป๋นน้อง | เปนฯพี่เปนฯน้อฯง | [เปนพี่เปนน้อง] | ว.สนิทสนมเสมือนญาติ |
แหม็๋บ | แห้มฯบ | [แหม็บ] | ว.ลักษณะที่ยุบลงหรือแบนกว่าปกติ มักใช้กับจมูก เช่น ฮูดังแหม๘+บ - จมูกแฟบ; แม็บ ก็ว่า |
ม้าบ้อง | ม้าบ้อฯง | [ม้าบ้อง] | น.ผีชนิดหนึ่ง เชื่อกันว่าเป็นคนที่มีผีชนิดนี้สิงอยู่ แสดงอาการคะนองเหมือนม้า วิ่งไปมาตอนกลางคืนเพื่อหากินของที่มีกลิ่นคาว |
สะเหมียน | สๆมฯร | [เสมียน] | น.เจ้าหน้าที่เกี่ยวกับหนังสือ หรืองานธุรการ,ตำแหน่งเจ้าหน้าที่ระดับล่างที่มีหน้าที่เกี่ยวกับการจดการเขียนหนังสือ |
ไข่ขาว | ไข่ขาวฯ | [ไข่ขาว] | น.ส่วนของไข่สัตว์ เช่น ไข่ไก่ที่เป็นวุ้นขาวใสหุ้มอยู่นอกไข่แดง |
เหิงเข้า | เหิงฯเขั้า | [เหิงเข้า] | ก.ร่อนข้าว - แยกเอาข้าวหักออกโดยใช้ตะแกรง |