พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
เจี่ย | เจ่ยฯ | [เจี่ย] | ก.เจ่ - รับบรรทุกน้ำหนักไว้บนหลัง,กริยาที่เอาเด็กเล็กขี่คอ; เจ่ ก็ว่า |
แหว๋บๆ | แห้วฯบๆ | [แหว็บๆ] | ว.ลักษณะที่สิ่งของเคลื่อนที่และหายตามกันไป |
พะม่า | พม่า | [พม่า] | น๑.พม่า - ชื่อประเทศและชนชาติหนึ่ง; เปลี่ยนชื่อเป็น เมียนม่าร์ (Myanmar) เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๓๒ อยู่ทางทิศตะวันตกและตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศไทย น๒.ชื่อทำนองเพลง "เพลงพม่า" หรือ "ระบำพม่า" มักใช้ขับลำนำซอเรื่อง เจ้าสุวัต - นางบัวคำ ตัวอย่างบทแรก ดังนี้ : - ฟังระฟังรา หมู่จุมปี้น้อง จั๋กไขต่ำนอง เรื่องนางบัวฅำ ไขตามระบำ ออกในธัมม์พระเจ้า ติ๋ดต่อบ๋ทเก๊า เจ้าสุวัตตวยมา....... |
ไม้ฟาย | ไม้ฟายฯ | [ไม้ฟาย] | น.ไม้พายเรือ; ไม้แซว ก็ว่า |
ผั๋กกะถิน | ผักฯกถินฯ | [ผักกะถิน] | น.ผักกระถิน - ไม้พุ่มยืนต้น สูงประมาณ ๑.๕-๕ เมตร ลำต้นกลม แข็งและเหนียว เป็นพืชผักสมุนไพร ใบประกอบแบบขนนกสองชั้น เรียงสลับ ปลายและโคนใบมน ดอกเป็นช่อแบบช่อกระจุกแน่น ออกตามง่ามใบและปลายกิ่ง สีขาวนวล รูปร่างกลม ฝักออกเป็นพวง ใช้ยอดอ่อน ฝักอ่อน เป็นผักและเครื่องเคียงในการรับประทาน; ผั๋กกั๋นถิน ก็ว่า |
ขาก | ขากฯ | [ขาก] | น.ขี้กลาก; ขี้ขาก ก็ว่า ก.อาการที่ทำให้สิ่งที่อยู่ในลำคอ เช่น เสมหะ เป็นต้น หลุดออกมา |
บ่ผ๋ด | บผ฿ดฯ | [บ่ผด] | ก.ไม่ทะลุ,ไม่โผล่,ไม่ปรากฏ,ไม่สำเร็จ |
แก๋งอ่อมแลน | แกงฯอ่อฯมแลนฯ | [แกงอ่อมแลน] | น.แกงอ่อมที่มีส่วนประกอบเป็น เนื้อตะกวด ปรุงรสด้วยผักแฅ (ใบชะพลู) |
กางเหลี้ยม | คาฯงฯห้ลฯยฯม | [คางเหลี้ยม] | ก.คางแหลม |
ป๋าลาชิก | บาฯราชิกฯ | [ปาราชิก] | น.ปาราชิก - อาบัติหนักในพระวินัยมี ๔ ข้อ คือ ๑.เสพเมถุน ทำให้องคชาตล่วงล้ำเข้าไปในทวารทั้ง ๓ (ปาก,ทวารหนัก,ทวารเบา) ทวารใดทวารหนึ่ง แม้เพียงเท่าเมล็ดงา ๒.ลักทรัพย์ ๓.ฆ่ามนุษย์ ๔.อวดอุตริมนุสธรรม: เมื่อภิกษุล่วงละเมิดแม้เพียงข้อเดียว ข้อใดข้อหนึ่ง ต้องขาดจากความเป็นภิกษุทันที แม้ยังไม่ได้เปล่งวาจาขอสึก ถือว่าห้ามสวรรค์ ห้ามพระนิพพาน ไม่มีสิทธิ์กลับมาอุปสมบทอีก |