พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
สนแส่ว | ส฿นฯแส่วฯ | [สนแส่ว] | ก.ถักร้อย,ปักอย่างปักผ้าให้เป็นลวดลายต่างๆ; ดู...แส่ว |
ล่วงล้ำ | ล่วฯง | [ล่วงล้ำ] | ก.ผ่านเกินเข้าไป,บุกรุก,ละเมิด; ล่วงล้ำก๊ำเกิ๋น ก็ว่า |
ห่อหน๋อบห่อแหน๋บ | หํอฯหันฯอฯบหํอฯแหันฯบ | [ห่อหน็อบห่อแหน็บ] | น.ห่อเล็กห่อน้อยที่รวบรวมไว้เป็นกลุ่ม |
แมงเวา | แมงฯเวัาฯ | [แมงเวา] | น.แมงป่องช้าง ถิ่นเหนือเรียก ''แมงเวา'' - มีลักษณะเด่นคือ ลำตัวใหญ่ สีเข้ม เช่นสีน้ำตาลเข้ม หรือสีดำ ก้ามใหญ่ดูน่าเกรงขาม ลำตัวเรียว มีขา ๔ คู่ ส่วนหัวและอกอยู่รวมกัน มีตาบนหัว ๑ คู่ และตาข้างอีก ๓ คู่ ส่วนสุดท้ายคือหางเรียวยาวเป็นปล้อง ๕ ปล้อง ปล้องสุดท้ายบรรจุต่อมพิษ มีเข็มที่ใช้ต่อยคือ ''เหล็กใน'' สำหรับฉีดพิษเพื่อล่าเหยื่อและปองกันตัว แมงป่องช้างเป็นสัตว์ดุ กินสัตว์ตัวเล็กๆ เช่น แมงมุม บึ้ง กิ้งกือ หนอน และแมลงอื่นๆ รวมถึงกินพวกเดียวกันเองด้วย แมงป่องช้างตัวเมียจะกินตัวผู้หลังผสมพันธุ์เสร็จ |
หมากจีบ | หมฯากฯจีปฯ | [หมากจีบ] | น.หมากที่ทำไว้เป็นคำๆ |
จ๋ากำดี | จาคำฯดี | [จาคำดี] | ก.พูดคำดี |
ป๋วย | ปวฯ | [ปวย] | น.ไม้ป๋วย - ไม้ตะแบก; ดู...ไม้ป๋วย: ก.เปลือย,เปลือยกายล่อนจ้อน;โป๋ย ก็ว่า : เรียกคนที่เปลือยกายว่า ผีป๋วย,ผีโป๋ย |
ดำขี้ตี้ | ดำขี้ตี้ | [ดำขี้ตี้] | ว.มอมแมม,สกปรก; ดำขี้หมี้ ก็ว่า. ถ้ามีหลายคน หลายขนาด หลายสิ่ง หรือ หลายอันใช้ ดำขี้ตี้ข้อต้อ หรือ ดำขี้หมี้ข้อหม้อ |
ล่วงล้ำก๊ำเกิ๋น | ล่วฯงล้ำคําฯเกินฯ | [ล่วงล้ำค้ำเกิน] | ดู...ล่วงล้ำ |
โกมลาน | โค฿มฯลานฯ | [โคมลาน] | น.ตะเกียงลาน - ตะเกียงน้ำมันก้าด เวลาจุดต้องไขลาน ที่อยู่ข้างในส่วนล่าง เพื่อหมุนใบพัดเป่าลมไล่ควัน ช่วยให้แสงไฟสว่างขาวนวล |