พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
สานถั่ว | สานฯถ฿วฯ | [สานถั่ว] | น.เมล็ดถั่ว |
หน้อยไปน่อย | ห้นฯอฯยไพน่อฯยฯ | [หน้อยไพน่อย] | ว.หย่อนไปกว่าที่ควรเล็กน้อย |
บ่าฟักหม่น | บ่าฯฟักฯห่฿มฯร | [บ่าฟักหม่น] | น.ฟักเขียว ภาษาถิ่นเหนือ(กำเมือง) เรียก ''บ่าฟักหม่น''; ฟักเขียว หรือ บ่าฟักหม่น - ผักพื้นบ้าน เป็นพืชล้มลุกจำพวกไม้เถาตระกูลแตง ลำต้นสีเขียวยาวหลายเมตร มีขนหยาบขึ้นปกคลุมทั่วทั้งต้น ใบสีเขียวลักษณะหยักหยาบ ดอกสีเหลือง ผลกลมยาวขนาดปานกลางถึงใหญ่ เปลือกสีเขียว เนื้อในขาว เนื้อแน่น ฉ่ำน้ำ ตรงกลางมีเมล็ด ใช้ประกอบอาหารได้หลายอย่าง เช่น แกง ลวกจิ้มน้ำพริก ฟักเขียวผัดไข่ ต้มจืด เป็นต้น |
ป่ามตอง | ป่ามฯทอฯง | [ป่ามทอง] | ก.เอาทองแดง ทองเหลืองชิ้นเล็กบ้างโตบ้างหลอมละลายเป็นเนื้อเดียวกัน เพื่อแยกสิ่งปลอมปนออก หล่อเป็นแท่งเตรียมนำไปใช้ |
สายอ๋ก | สายฯอ฿กฯ | [สายอก] | น.สายที่ใช้ตรึงวัวหรือควายเข้ากับแอกเพื่อเทียมเกวียนหรือไถนา |
ถะแหลฮุ่ง | แถๆลฯรุ่ง | [ถะแหลรุ่ง] | น.กำหนด ยามเท่ากับเวลา ๐๓.๐๐ น.- ๐๔.๓๐ น. |
สาวไหม | สาวฯไหมฯ | [สาวไหม] | ก๑.สาวด้าย,ดึงด้าย(ล้านนาเรียกด้ายว่า ไหม) ก๒.ดึงเส้นไหมออกจากรังเพื่อทอเป็นผืนผ้า (ไหม - เส้นใยที่ได้จากรังไหม) ก๓.การฟ้อนชนิดหนึ่ง แสดงท่าการสาวเส้นไหมจากตัวไหมจนกระทั่งทอและสวมใส่เป็นท่ารำที่สวยงาม |
ก๋องอ็อกหย็อก | กอฯงอัอฯกหัยฯอฯก | ก๋องอ็อกหย็อก | ว.ลักษณะสิ่งของที่เป็นกองเล็กๆ |
ย็อกแย็ก | ยัอฯกแยักฯ | [ย็อกแย็ก] | ก.ขยับเขยื้อน,กระดิก,ค่อยๆเคลื่อนที่; ย็อกๆ แย็กๆก็ว่า |
ฮ่างกั๊ด | ร่างฯคัดฯ | [ร่างคัด] | น.รูปร่างอวบอัด |