พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
ผิ๋ดผีผิดฯผี[ผิดผี]ก.การกระทำผิดประเพณีอันถือว่าเป็นการล่วงเกินหญิงสาว เช่นการล่วงล้ำเข้าไปในเขตหวงห้ามของฝ่ายหญิง การถูกเนื้อต้องตัว จับมือถือแขน หรือถึงขั้นเสียตัว ชาวล้านนาไทยแต่โบราณถือว่า ผีปู่ ย่า ตา ยาย เป็นอารักษ์ เฝ้าหวงแหนรักษาบ้านเรือนและลูกหลาน หากหนุ่มสาวลักลอบสมสู่ ถือว่าผิดผีบ้านผีเรือน ฝ่ายชายต้องทำการขอสูมาและเสียผี จึงจะพ้นผิด; ดู...ขอสูมา,เสียผี,ใส่ผี ประกอบ
ฮูขี้รูขี้[รูขี้]น.ทวารหนัก,รู..ด
ยฺาสูบอยฯาสูบ[อฺยฺาสูบ]น.ยาสูบ - ใบยาสำหรับสูบ มีทั้งชนิดที่เป็นมวนและเป็นเส้นสำหรับสูบกล้อง
อู้กอยก่อนอู้คอฯยฯก่อฯร[อู้กอยก่อน]ก.ทาบทาม,พูดหยั่งเชิง,เจรจาดูก่อน
ก๊องวงค้อฯงว฿งฯ[ค้องวง]น.ฆ้องวง - ชุดของฆ้องที่ร้อยกับโครงกลมทำด้วยหวาย โดยเทียบเสียงสูง - ต่ำ เรียงกันไปตามลำดับ ใช้ตีร่วมในวงปี่พาทย์
สู้หน้าสู้ห้นฯา[สู้หน้า]ก.เผชิญหน้า,พอใจที่จะคบหา,รอหน้า
ก้าก้ลฯา[กล้า]น๑.ต้นพืชที่เพาะไว้สำหรับย้ายไปปลูกที่อื่นเช่นก้าผั๋กกาด - กล้าผั๋กกาด น๒.ต้นข้าวที่เพาะไว้บนแปลงเพื่อนำไปปลูกในนา เรียกต้นก้า,ก้าผั๋กกาด - กล้าผักกาด ก.กล้าหาญ,ไม่กลัว
สะลาบหลวง,หญ้าสลาปฯหลฯวฯง[สะลาบหลวง]น.กกช้าง
บ่าเกว๋นบ่าฯเกวฯร[บ่าเกวน]น.ตะขบ - ไม้พุ่มยืนต้น มีหลายชนิด เช่น ตะขบไทย ตะขบป่า ตะขบควาย
หยฺ้ามอยฯ้ามฯ[อฺยฺ้าม]น.ถุงย่าม;ย่ามพระ - ของใช้ประจำตัว สำหรับใส่สิ่งของ ของพระภิกษุ สามเณร; ถงย่าม ก็ว่า

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่