พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
หน่วยไม้ | ห่นฯวฯฯไม้ | [หน่วยไม้] | น.ผลไม้ทั้งลูก บางครั้งหมายถึงเม็ดใน |
หางวัน | หางฯวันฯ | [หางวัน] | น.ส่วนปลายของนาคสะดุ้ง สถาปัตยกรรมที่มีลักษณะม้วนตัวคล้ายลายกนกอย่างเรียบ; หางไหล ก็ว่า |
ก๋องแอว | กลฯอฯงแอวฯ | [กลองแอว] | น.เป็นกลองหน้าเดียวรูปร่างลักษณะคล้ายกลองหลวง แต่เล็กกว่า ยาวประมาณ ๑.๕ - ๒ เมตร ทำด้วยไม้เนื้อแข็ง เช่นไม้ประดู่ บางทีก็ทำด้วยไม้เนื้ออ่อน เช่นไม้ขนุน เพราะเป็นไม้มงคลนาม และน้ำหนักเบา ถ้าบรรเลงผสมด้วย ฆ้อง สว่า กลองตะหลดปด จะเรียกว่าก๋องตึ่งโนง ตามเสียงที่ได้ยิน ลำพูนเรียก ก๋องเปิ้งโมง ลำปางเรียก ก๋องต๋กเส้ง แพร่ น่าน เรียก ก๋องอืดซึ้ง |
มอกหมัง | มอฯกหัมฯง | [มอกหมัง] | ว.ของที่ใช้แล้วไม่นานและยังใช้งานได้ดี; หมัง ก็ว่า |
บ่าแต๋ง | บ่าฯแตงฯ | [บ่าแตง] | น.แตง - ชื่อไม้เถาล้มลุก มีหลายชนิด หลายสกุล เถามีขนปกคลุม บางชนิดใบก็มีขนด้วย มีมือเกาะ ที่รู้จักกันแพร่หลาย เช่น แตงกวา แตงโม เป็นต้น; ดู...บ่าแต๋ง |
ฝาไม้บั่ว | ฝาไม้บ่฿วฯ | [ฝาไม้บั่ว] | น.ฝาที่ทำด้วยไม้บั่ว(ไม้ไผ่ชนิดใดชนิดหนึ่ง เช่น ไม้บง ไม้ซาง ไม้รวก เป็นต้น)สาน; ฝาสาน ก็ว่า |
เฟ็ดม่ามป่ามขา | ดฯเฟัดฯม่ามฯป่ามฯขา | [เฟ็ดม่ามป่ามขา] | ดู...เฟ็ดม่ำ |
ูศูท | ศูระฯท | [ศูทร] | น.ศูทร - วรรณะที่ ๔ ในสังคมฮินดู ได้แก่พวกทาสและกรรมกร |
ยฺางลถถีบ | อยฯางฯร฿ถฯถีปฯ | [อฺยฺางรถถีบ] | น.ยางรถจักรยาน |
ฟ้อนเตียน | ฟ้อฯรทยฯร | [ฟ้อนเทียน] | ก.ฟ้อนเทียน - การฟ้อนที่ผู้ฟ้อนถือเทียนจุดไฟให้สว่างมือละเล่มทั้งสองมือ ปกติเป็นการฟ้อนในที่แจ้งในเวลากลางคืน ความสวยงามอยู่ที่ใช้ผู้ฟ้อนเป็นจำนวนมาก แสงเทียนเป็นประกายขณะที่ร่ายรำเคลื่อนไหวไปตามจังหวะดนตรี เช่น กลองตึ่งโนง วงปี่พาทย์ และลีลาของเสียงเพลง |