พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ต๋าโก้ง | ตาโก้฿งฯ | [ตาโก้ง] | น.ชื่อผ้าที่ทอเป็นลายสี่เหลี่ยมโตๆ |
หมากเก็๋บ | หมฯากฯเกัปฯ | [หมากเก็บ] | ก.การเล่นของเด็ก ใช้เม็ดมะขามเป็นต้น โยนแล้วเก็บ |
ต๊า | ท้าฯ | [ท้า] | ว.ชวนแข่งขัน,ชวนขันสู้ |
ผิ๋ดแผก | ผิดฯแผกฯ | [ผิดแผก] | ว.ไม่เหมือน,แตกต่าง |
โหลน | โห฿ลฯร | [โหลน] | คำว่า ''โหลน'' ไม่มีที่ใช้และไม่มีความหมายอะไร แต่คำนี้ปรากฏในบทเพลงปลุกใจเพลงหนึ่ง เนื้อร้องมีว่า ''...ลูกหลานเหลนโหลนภายหน้า จะได้มีพสุธาอาศัย...'' ข้อความดังกล่าวทำให้เข้าใจได้ว่า ''โหลน'' น่าจะเป็นลูกของ ''เหลน'', คำที่ใช้เรียกวงศาคณาญาติของไทย(ไทยกลาง) เพื่อให้เข้าใจถึงลำดับญาติ มีดังนี้:- ''เทียด'' เป็นพ่อและแม่ของ ทวด, ''ทวด'' เป็นพ่อและแม่ของ ปู่ย่าตายาย, ''ปู่กับย่า'' เป็นพ่อกับแม่ของ พ่อ, ''ตากับยาย'' เป็นพ่อกับแม่ของ แม่, ''พ่อกับแม่'' เป็นผู้ให้กำเนิดแก่ ลูก, ''ลูก'' เป็นผู้มีกำเนิดจาก พ่อแม่, ''หลาน'' เป็นลูกของ ลูก, ''เหลน'' เป็นลูกของหลานที่เป็นลูกของลูก, ''ลื่อ'' เป็นลูกของ เหลน, ''ลืบ'' เป็นลูกของ ลื่อ, ''ลืด'' เป็นลูกของ ลืบ, แล้ว ''โหลน'' เป็นอะไร เป็นลูกของใคร; ดู...ลูก |
จ๋ำ | จำ | [จำ] | น.ยอ - เครื่องมือจับปลาเป็นร่างแห มีคันยก ก๑.บังคับให้ทำ,สั่ง; เข ก็ว่า ดู...เข ก๒.จำ-เก็บไว้ในสมอง,กำหนดไว้ในใจ,นึกได้,ระลึกออก เช่น จำทางได้,จำหน้าไม่ได้ |
แข๋ะ | แขะ | [แขะ] | ก.แคะออก,งัดออก ว.ขี้ขลาด,ใจเสาะ |
มะม้อย | มม้อฯยฯ | [มะม้อย] | ดู...ม้อยๆ |
สะแกงหล้างหง้าง | สแคงฯห้ลฯางฯห้งฯางฯ | [สะแคงหล้างหง้าง] | ว.ลักษณะของสิ่งใหญ่ที่ทอดตัวตะแคงอยู่ |
ฝาเอิ๋บ | ฝาเอิปฯ | [ฝาเอิบ็] | น.ฝาปิดหม้อขนาดใหญ่; ฝาเจิบ ก็ว่า |