พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
นอกจาน | นอฯกชานฯ | [นอกชาน] | น.พื้นเรือนที่ยื่นออกมานอกชายคา |
ไอ่ฮ่าปั๋ก | ไอ่ฮ่าปักฯ | [ไอ่ฮ่าปัก] | น.คำแช่งด่า ขอให้ถูกสิ่งแหลมคมเช่น มีด หอก ดาบ มาทิ่มแทงให้ได้รับอันตราย |
ติ๋ดคำ | ติดฯฅำ | [ติดฅำ] | ก.ปิดทอง -ใช้แผ่นทองคำเปลวปิด อย่างปิดทองพระพุทธรูป |
แก | แค | [แค] | น๑.ต้นแค,ดอกแค น๒.แตร - เครื่องดนตรีประเภทเป่า เช่น แตรเดี่ยว |
ไม้ป๋วย | ไม้ปวฯยฯ | [ไม้ป๋วย] | น.ไม้ตะแบก ถิ่นภาคเหนือเรียก ''ไม้ป๋วย'' - ตะแบก เป็นไม้ต้นขนาดกลางถึงใหญ่ สูง 10-35 เมตร ผลัดใบ ลำต้นมีทรงพุ่มใหญ่ เรือนยอดรูปไข่ให้ร่มเงาดี โคนต้นเป็นพูพอน เปลือกนอกเกลี้ยงสีเทาอมเหลือง หรือน้ำตาลอมเทา มีรอยขรุขระเป็นหลุมตื้นๆ ดูคล้ายกับเปลือกต้นฝรั่ง ส่วนเปลือกชั้นในเป็นสีชมพูอมม่วงซ้อนกันเป็นชั้นๆ ช่อดอกขนาดใหญ้ สีม่วงอมชมพู เนื้อไม้ละเอียดแข็ง ใช้เป็นสิ่งปลูกสร้างที่รับน้ำหนัก เช่น เสา กระดานพื้น และเครื่องมือการเกษตร |
หวั๋ก | หัวฯก | [หวัก] | ดู...นกกวั๋ก |
ฟู่ก้อยๆ | ฟู่ค่อฯๆ | [ฟู่ค่อยๆ] | ก.พูดเบาๆ อย่าพูดดัง (คำสั่ง) |
หมาตุ๋บ | หมฯาตุบ | [หมาตุบ] | น.สุนัขที่หูพับตกห้อยลงมา;หมาหูตุ๋บก็ว่า. ดู...หูตุ๋บ |
ม่อย | ม่อฯยฯ | [ม่อย] | ก.เคลิ้มหลับ ว.สีหน้าไม่สดชื่น |
ก๋องตะหล๋ดป๋ด | กลฯอฯงตห฿ลฯดป฿ดฯ | [กลองตะหลดปด] | น.กลองเล็กสองหน้า เส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ ๒๐ ซ.ม. ยาวประมาณ ๘๐ ซ.ม. ใช้ไม้ตีสองอันที่มีปลายหัวกลมเล็ก มักทำจากวัสดุที่มีความยืดหยุ่นสูง เช่นยางรถยนต์เก่า เป็นต้น ใช้ตีให้จังหวะวงกลองตึ่งโนง กลองแอว หรือกลองหลวง (น่าน เรียก ก๋องต็อมแต็ม, แพร่ เรียก ก๋องตมเต็ม) |