พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
กั่น | กั่นฯ | [กั่น] | น.ส่วนที่อยู่ถัดโคนอาวุธหรือเครื่องใช้ประเภทมีคม เป็นต้น ที่หยั่งลงไปในด้าม มักใช้ขี้ครั่งหยอดเข้าไปในรูด้ามแล้วเผากั่นให้ร้อน สอดเข้าไปเพื่อยึดให้แน่น ก.เฮี้ยน,ดุร้าย เช่น ผีกั่น- ผีดุ,ผีเฮี้ยน |
ก๋องหลัว | กอฯงหลฯ฿วฯฯ | [กองหลัว] | น.กองฟืน |
ปึ๋ง | ปึงฯ | [ปึง] | ก.เป่าลมให้พอง; อู่ลม ก็ว่า ล.ลักษณะนามเรียกกองขี้ขนาดใหญ่อย่างขี้วัวขี้ควายว่า ปึ๋ง เช่น ขี้งัวสามปึ๋ง - ขี้วัวสามกอง |
ดอกป่านเถื่อน | ดอฯกป่านฯเถิ่อฯร | [ดอกป่านเถื่อน] | น.ดอกรัก - ไม้พุ่มขนาดเล็ก ลำต้นสูง ๑.๕-๓ เมตร ออกดอกเป็นช่อ ตามซอกใบใกล้ส่วนยอดหรือตามปลายกิ่ง แต่ละช่อมีดอกย่อยจำนวนมาก ดอกเป็นสีขาว ม่วง ม่วงแดง ขาวอมม่วง มีกลีบดอก ๕ กลีบ ผิวเกลี้ยง โคนเชื่อมติดกัน มีรยางค์คล้ายมงกุฎอยู่ตรงกลางดอก นิยมใช้ทำพวงมาลัยเกี่ยวกับงานมงคล เช่น ไหว้ครู แต่งงาน เป็นต้น |
เตียนหวะสา | ทยฯรวัªา,-วªา | [เทียนวัสสา] | น.เทียนพรรษา - เทียนขนาดใหญ่และยาวเป็นพิเศษ สำหรับจุดบูชาพระรัตนตรัยในช่วงฤดูกาลพรรษา |
ขี้เฟื้อน | ขี้เฟิ้อฯร | [ขี้เฟื้อน] | น.เศษฟางข้าวที่กองปนกับเม็ดข้าว,ขยะ,เศษสิ่งของที่ไม่ต้องการ; เฟื้อน ก็ว่า |
เยิง | เยิงฯ | [เยิง] | ดู...ยง |
ถะเลิ้น | ถเลิ้นฯ | [ถะเลิ้น] | ว.ขั้น,ลาดชัน,ระดับ |
เป๋นปิ๋แดด | เปนฯปิแดดฯ | [เปนปิแดด] | ว.เป็นลมเพราะถูกแดดมาก |
บ่าม่วงดอง | บ่าฯม่วฯงดอฯง | [บ่าม่วงดอง] | น.มะม่วงดอง - เป็นผลิตภัณฑ์แปรรูปจากผลไม้ โดยมีวัตถุดิบหลัก คือ มะม่วงดิบ พันธุ์ของมะม่วงที่นิยมนำมาแปรรูปเป็น มะม่วงดอง คือ ''มะม่วงแก้ว'' เนื่องจากมีเนื้อสัมผัส แน่น แข็ง; ดู...บ่าม่วงแก้ว |