พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
จีดหลีด | หีลฯด | [จีดหลีด] | ว.ลักษณะของรสที่เปรี้ยวจัดหรือเปรี้ยวมาก เช่น บ่านาวส้มจีดหลีด-มะนาวเปรี้ยวมาก; จี้หลี้จีดหลีด ก็ว่า |
ยฺืมแล้วบ่ส้าย | อยฯมฯแลฯวฯบํส้ายฯ | [อฺยฺืมแล้วบ่ส้าย] | ก.ยืมแล้วไม่ยอมใช้คืน |
ก๋วมน้ำบ่อ | กวฯมนาฯํ้บํอฯ | [กวมน้ำบ่อ] | ก.ครอบบ่อน้ำ -ใช้สิ่งของปิดบ่อน้ำ หรือสร้างบ้านเรือนปิดทับบ่อน้ำ |
ผั๋ดๆ เลียบๆ | ผัดฯดฯๆ ลยฯบๆ | [ผัดๆ เลียบๆ] | ก.เวียนไปเวียนมาโดยรอบ,แอบเข้าไปหาอย่างใกล้ชิด |
เหมียดหมั้น | หมฯยฯดหั้มฯร | [เหมียดหมั้น] | ก.เก็บรักษาไว้อย่างดี |
บ่ากุ๋ก | บ่าฯกุก | [บ่ากุก] | น.มะกอกฝรั่ง/มะกอกหวาน - ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ใบประกอบ ดอกย่อยสีเหลืองอ่อน ผลกลมรี สีเขียวเข้ม พอแก่สีจะอ่อนลง ติดผลตลอดปี เนื้อหนามีรสเปรี้ยวอมหวานมัน กรอบ นิยมกินเป็นผลไม้สด; บ่ากอกเสี้ยน ก็ว่า |
ว่าอั้น | ว่าฯอั้นฯ | [ว่าอั้น] | ก.พูดเช่นนั้น,กล่าวเช่นนั้น เช่น เขาว่าอั้น - เขาพูดเช่นนั้น |
บ่าก้วย | บ่าฯก้ลฯวฯยฯ | [บ่ากล้วย] | น.ฝรั่ง ภาษาถิ่นเหนือ(กำเมือง) เรียก ''บ่าก้วย หรือ บ่าก้วยก๋า''; ฝรั่ง หรือ บ่าก้วย หรือ บ่าก้วยก๋า - เป็นชื่อไม้ต้นขนาดกลาง สูง 3-5 เมตร ผิวต้นเรียบเกลี้ยง ใบหนา หยาบ ดอกเป็นช่อเล็กๆ สีขาวอมเขียวอ่อน ผลรูปทรงกลม รูปไข่ หรือรูปรี ผิวเกลี้ยง สีเขียวอ่อนหรือเขียว ผลสุกสีครีม-เหลืองอ่อน-เขียว มีเมล็ดเล็กๆ แข็ง อยู่ภายใน เนื้อในขาว รสหวาน กรอบ มีหลายพันธุ์ เช่น ฝรั่งขี้นก เวียตนาม กิมจู สาลี่ แป้นสีทอง ฝรั่งไร้เม็ด เป็นต้น; บ่าหมั้น,บ่าก้วยก๋า ก็ว่า |
สืบหื้อกั๋น | สืปฯหื้กันฯ | [สืบหื้อกัน] | ก.จัดให้หนุ่มสาวแต่งงานกัน โดยผู้ใหญ่ทั้งสองฝ่ายเป็นผู้จับคู่ให้ (มักเป็นเครือญาติกัน); ยับหื้อกั๋น,ยับใส่กั๋น ก็ว่า |
กังกา | คังฯคาฯ | [คังคา] | น.เครื่องจองจำนักโทษทำด้วยไม้มีช่องสำหรับสอดเท้าแล้วมีลิ่มตอก |