พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
หมูส้าม | หูส้ามฯ | [หมูส้าม] | น.หมูที่บาดเจ็บมักเป็นหมูป่าที่ถูกยิง ซึ่งจะต่อสู้อย่างไม่กลัวตาย |
หยฺ้านก๋าร | อยฯานฯการฯ | [อฺยฺ้านการ] | ก.กลัวงาน,ไม่อยากทำงาน |
บ่จิ๋ | บจิ | [บ่จิ] | ก.ไม่กระทบ,ไม่แตะต้อง,ไม่สัมผัส,ไม่แหย่; บ่จิ๋บ่จี้ ก็ว่า |
หลม | ห฿ลฯม | [หลม] | ว.หลวม - ไม่แน่น,ไม่รัดกุม |
ฟอกเงิน | ฟอฯกเงินฯ | [ฟอกเงิน] | ก.นำเงินที่ได้จากธุรกิจผิดกฎหมาย มาผ่านกิจการทางพาณิชย์ที่ถูกกฎหมาย |
เล่งลึ้ง | เล่งฯลึ้งฯ | [เล่งลึ้ง] | ว.เปิดโล่ง,ไม่มีอะไรกีดขวาง |
บ่ากอกเสี้ยน | บ่าฯกอฯกส้ยฯร | [บ่ากอกเสี้ยน] | น.มะกอกฝรั่ง/มะกอกหวาน - ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ใบประกอบ ดอกย่อยสีเหลืองอ่อน ผลกลมหรือรี สีเขียวเข้ม พอแก่สีจะอ่อนลง แกนกลางของผลเป็นสัน มีเส้นฝอยแข็งจากส่วนกลางแทงเข้าไปในส่วนของเนื้อ เนื้อหนามีรสเปรี้ยวอมหวานมัน กรอบ นิยมกินเป็นผลไม้สด; บ่ากุ๋ก ก็ว่า |
ปิ๊กบ้านปิ๊กจอง | พิกฯบ้าฯนฯพิกฯซอฯง | [พิกบ้านพิกชอง] | ก.กลับบ้านกลับช่อง |
ย่ำหลัง | ยาหัลฯง | [ย่ำหลัง] | ก.อาการที่ให้หมอนวด(แผนโบราณ)หรือเด็กขึ้นเหยียบบนหลังซ้ำไปซ้ำมาเพื่อคลายเส้นหรือคลายความปวดเมื่อย |
ไม้ไฮ | ไม้ไฮ | [ไม้ไฮ] | น.ไม้ไทร ภาษาถิ่่นเหนือ หรือ คำเมืองเรียก ''ไม้ไฮ''; ไทร เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ 10-20 เมตร แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มทึบ บางชนิดเป็นพุ่มโปร่ง ไทรบางชนิดมีรากอากาศห้อยลงมาตามกิ่งก้านและลำต้นย้อยลงมาด้านล่าง เช่น ไทรย้อย บางชนิดมีพูพอนที่โคนต้น ผิวเปลือกเรียบ สีขาวปนเทา ใบเป็นใบเดี่ยวแตกออกจากกิ่งและส่วนยอดของลำต้น ดอกออกเป็นช่อ แต่จะมีเพียงดอกเดียวหรือเป็นคู่ เช่นดอกของไทรย้อย ผลมีขนาดเล็กกลม ประมาณ 1 ซ.ม. เปลือกบาง ส่วนมากเมื่อสุกจะมีสีแดง ภายในมีเมล็ดจำนวนมาก |