หน้าหลัก

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
ล ออกเสียง ละใช้เป็นตัวกล้ำ ห้อยอยู่ด้านล่างของพยัญชนะต้น และใช้เป็นตัวสะกดใน "แม่กน"ใช้เป็นตัวกล้ำ ห้อยอยู่ด้านล่างของพยัญชนะต้น และใช้เป็นตัวสะกดใน "แม่กน"
ปี๋หนไตปีห฿นฯไท[ปีหนไท]น.ปีหนไท - การนับปีและชื่อปีไทยโบราณ มี ๒ วิธี วิธีแรก นับ ๑๒ ปี เป็น ๑ รอบ โดยถือเกณฑ์ ๑๒ นักษัตรเป็นหลัก เรียกว่า ''ปีนักษัตรหนไท'' ได้แก่ ไจ้ เป้า ยี เหม้า สี ไส้ สะง้า เม็ด สัน เล้า เส็ด ไค้ ตรงกับ ''ปีนักษัตร'' และมีสัตว์เป็นสัญลักษณ์ คือ ชวด-หนู,ฉลู-วัว,ขาล-เสือ,เถาะ-กระต่าย,มะโรง-งูใหญ่,มะเส็ง-งูเล็ก,มะเมีย-ม้า,มะแม-แพะ,วอก-ลิง,ระกา-ไก่,จอ-หมา,กุน-หมู; วิธีที่ ๒ เป็นการนับแบบ ๖๐ ปี เป็น ๑ รอบ โดยเอาชื่อ ศกไทยโบราณ ๑๐ ชื่อ ได้แก่ กาบ ดับ รวาย เมือง เปิก กัด กด ร้วง เต่า ก่า เป็น ''แม่วัน'' หรือ ''แม่มื้อ''; และใช้ชื่อปีนักษัตรแบบหนไท ๑๒ ชื่อ ไจ้...ถึง...ไค้ ตามที่กล่าวมา เป็น ''ลูกว้น'' หรือ ''ลูกมื้อ''; เอา แม่มื้อและลูกมื้อมาจับคู่กันตามลำดับ ตั้งแต่ กาบไจ้ ดับเป้า รวายยี ไปจนถึง ก่าไค้ จะได้ครบ ๑ รอบ ๖๐ ปี
ห้วงห้วฯง[ห้วง]น.ช่วง,ตอน,ระยะ ก.ขาดบางตอน,มีอยู่เป็นบางตอน
ห้วยห้วฯยฯ[ห้วย]น.ห้วย - แหล่งน้ำลึกกว้างกลางป่า ซึ่งมีทางน้ำที่ไหลมาจากจากภูเขา; โห้ย ก็ว่า
ล่ำเปิงราเพิงฯ[ร่ำเพิง]ก.รำพึง - คิดถึง,คิดคำนึงอยู่ในใจคนเดียว,ใคร่ครวญ; ฮ่ำเปิง ก็ว่า
ธรรมใบลานธัม์มฯไบลานฯ[ธัมม์ใบลาน]น.คัมภีร์ที่จารลงในใบลาน; ดู...ธำ
ยฺะ,หยฺ๋ะ(ออกเสียงไม่ขึ้นจมูก)อยฯ[อฺยฺะ]น.อักษร อฺยฺ - เป็นตัวอักษรที่ใช้ในภาษาล้านนา (ตั๋วเมือง) เป็นอักษรกลาง ออกเสียงได้ ๒ เสียง คือ ''ยฺะ'' กับ ''หยฺ๋ะ'' บ้างเรียก ''พยัญชนะ ๒ เสียง'' คือ การเขียน/พิมพ์ภาษาไทย ใช้ ''อ'' และ ''ย'' เรียงชิดติดกัน สำหรับพจนานุกรมนี้้ใช้ ''อฺยฺ'' แทนการเขียน/พิมพ์ และใช้ ''ยฺ'' แทนการออกเสียงเพราะสะดวกกว่า เช่น ยางหยืด เขียน/พิมพ์ อฺยฺางอฺยฺืด, ออกเสียง ยฺางหยฺืด เป็นต้น; ดู...ยางหยืด
สุยสุ[สุย]ก.การเดินโดยใช้ปลายเท้าเขี่ยไปตามพื้นทำให้ฝุ่นฟุ้ง; สุยฝุ่น ก็ว่า ว.เรียกฝนที่ตกปรอยๆ ว่า ฝนสุย
ปานลมพานฯล฿มฯ[ปานลม]ดู...ปั้นลม
โว๋ะโวกโว฿ะโหวฯก[โวะโหวก]ว.ลักษณะฉีกขาดที่เป็นรอยแผลขนาดใหญ่