พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
เส..วฟันสยฯวฟันฯ[เส..วฟัน] ว.เส..วฟัน/เข็ดฟัน - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียก ''เข็๋ดเขี้ยว''; ดู...เข็๋ดเขี้ยว
ขวานม่านขวฯานฯม่านฯ[ขวานม่าน]น.ขวานม่าน - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''มุยแม่''; ดู...มุยแม่
ผดร้อนผ฿ดฯร้อฯร[ผดร้อน]น.ผดร้อน - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''ตุ่มเหื่อ''; ดู...ตุ่มเหื่อ
พยาธิเส้นด้ายพยฯาธิเส้นฯด้ายฯ[พยาธิเส้นด้าย]น.พยาธิเส้นด้าย - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''แมงฮากหอม''; ดู...แมงฮากหอม
มะขามคราบหมูมะขามฯระฯคาฯปฯหู[มะขามคราบหมู]น.มะขามคราบหมู - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''บ่าขามเกิ้ม''; ดู...บ่าขามเกิ้ม
มะขามเปียกมะขามฯปยฯก[มะขามเปียก]น.มะขามเปียก - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''บ่าขามเปี๋ยะ''; ดู...บ่าขามเปี๋ยะ
บ่าขามเปี๋ยะบ่าฯขามฯเปยฯะ[บ่าขามเปียะ]น.มะขามเปียก - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''บ่าขามเปี๋ยะ''; มะขามเปียก คือ มะขามเปรี้ยวสุกแกะเมล็ดออก เอาเฉพาะเนื้อมาปั้นเป็นก้อน แล้วรมไฟเพื่อป้องกันแมลง ใส่ภาชนะเก็บไว้ในตู้เย็น ใช้ได้นานเป็นปี สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย เช่น แกงส้ม ผัดไทย ไข่ลูกเขย ผักกาดจอ เป็นต้น; ดู...บ่าขาม
เจียงตุ๋งชยฯงตุง[เชียงตุง]น.เชียงตุง - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''เจียงตุ๋ง'', ไทใหญ่ เรียก ''เวงเกงตุ๋ง-wengkengtung'', ไทเขิน ไทลื้อ เรียก ''เก็งตุ๋ง-kengtung''; เชียงตุง เป็นจังหวัดหนึ่งในรัฐฉาน ประเทศเมียนมาร์ ตั้ังอยู่ทางตะวันออกของแม่น้ำสาละวิน มีจุดผ่านแดนด้านเหนือสุดของไทยที่สะพานข้ามน้ำแม่สาย อ.แม่สาย จ.เชียงราย กับ อ.ท่าขี้เหล็ก จ.เชียงตุง ระยะทาง 160 ก.ม. เดินทางด้วยรถยนต์ประมาณ 4 ชั่วโมง ชาวเชียงตุงมีทั้ง คนพม่า และคนไต, ''คนไต/คนไท'' แบ่งเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ ไตขึน/ไตใหญ่/ไตเหนือ แต่ละกลุ่มมึทั้งภาษาพูดและภาษาเขียนเป็นของตนเอง ทั้ัง 3 ภาษาแตกต่างกันไม่มาก ฟังกันรู้เรื่อง แต่ ''ไตขึน'' เป็นภาษาที่ใช้กันมากในตัวเมืองเชียงตุง มีลักษณะคล้ายกับอักษรธรรมล้านนา หรือ ตั๋วเมือง ที่ใช้ในถิ่นภาคเหนือ หรือถิ่นล้านนาไทย: รัฐบาลเมียนมาร์จัดการศึกษาในเชียงตุง ตั้งแต่ระดับอนุบาลถึงอุดมศึกษาเป็นภาษาพม่า ส่วนภาษาไทขึนมีสอนแต่ในวัดเท่านั้น
เชียงตุงชยฯงตุง[เชียงตุง]น.เชียงตุง - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''เจียงตุ๋ง''; ดู...เจียงตุ๋ง
แม้มแม้มฯ[แม้ม]น.ม้าม - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''แม้ม''; ม้าม เป็นอวัยวะในร่างกายสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มีรูปทรงเรียวรีคล้ายเมล็ดถั่ว เป็นอวัยวะที่ขจัดเชื้อโรค และเซลล์เม็ดเลือดแดงที่ตายแล้วออกจากกระแสเลือด ม้ามอยู่บริเวณช่องท้องส่วนบน ใต้กระบังลมทางซ้าย อยู่ใกล้ๆ กับตับอ่อน และไตซ้าย ถูกยึดติดไว้กับเยื่อบุช่องท้อง ม้ามมีขนาดแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ปัจจุบันยังไม่มีม้ามเทียมที่สามารถเปลี่ยนทดแทน เมื่อม้ามในร่างกายไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ