พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
เว้อ | เวิ้อฯ | [เว้อ] | ว.บาน,บานออก เช่น ปากเว้อ - ปากบาน; มักใช้เป็น บานเป้อเว้อ เช่น ปากแตรบานเป้อเว้อ |
ถั่วซั้ง | ถ฿วฯซั้งฯ | [ถั่วซั้ง] | น.ถั่วฝักยาว - ไม้เถา ฝักกลมยาว ฝักอ่อนกินเป็นผักสด และใช้ปรุงเป็นอาหารได้หลายชนิด ถั่วก๊าง-ถั่วค้าง ก็ว่า |
หว้อง | ห้วฯอฯง | [หว้อง] | ว.หายลับไป ดู...จ้อยหว้อง |
เข้าหนม | เขั้าห฿นฯม | [เข้าหนม] | น.ขนม - ของกินที่ไม่ใช่กับข้าว มักมีรสหวาน ปรุงจากแป้งหรือข้าวผสมน้ำตาล บางชนิดมีกะทิ; ของหวาน ก็ว่า |
ป๋กปั๋กฮักษา | ป฿กฯปักฯรักษฯฯา | [ปกปักรักษา] | ก.ปกป้องคุ้มครอง |
แมงเวา | แมงฯเวัาฯ | [แมงเวา] | น.แมงป่องช้าง ถิ่นเหนือเรียก ''แมงเวา'' - มีลักษณะเด่นคือ ลำตัวใหญ่ สีเข้ม เช่นสีน้ำตาลเข้ม หรือสีดำ ก้ามใหญ่ดูน่าเกรงขาม ลำตัวเรียว มีขา ๔ คู่ ส่วนหัวและอกอยู่รวมกัน มีตาบนหัว ๑ คู่ และตาข้างอีก ๓ คู่ ส่วนสุดท้ายคือหางเรียวยาวเป็นปล้อง ๕ ปล้อง ปล้องสุดท้ายบรรจุต่อมพิษ มีเข็มที่ใช้ต่อยคือ ''เหล็กใน'' สำหรับฉีดพิษเพื่อล่าเหยื่อและปองกันตัว แมงป่องช้างเป็นสัตว์ดุ กินสัตว์ตัวเล็กๆ เช่น แมงมุม บึ้ง กิ้งกือ หนอน และแมลงอื่นๆ รวมถึงกินพวกเดียวกันเองด้วย แมงป่องช้างตัวเมียจะกินตัวผู้หลังผสมพันธุ์เสร็จ |
เต๋าปุง | เตัาพุง | [เตาพุง] | น.เตาที่มีลักษณะเป็นโพรงอย่างเตาเผาเครื่องปั้น,เตาที่ขุดเป็นโพรงลงไปในดิน |
หือ | หื | [หือ] | ว.เสียงขานรับ,เสียงขานตอบ; บ่หือบ่อือ - ไม่มีเสียงตอบรับ: อือ ก็ว่า |
ฝาไม้บั่ว | ฝาไม้บ่฿วฯ | [ฝาไม้บั่ว] | น.ฝาที่ทำด้วยไม้บั่ว(ไม้ไผ่ชนิดใดชนิดหนึ่ง เช่น ไม้บง ไม้ซาง ไม้รวก เป็นต้น)สาน; ฝาสาน ก็ว่า |
ก๋วนตี๋น | กวฯรตีนฯ | [กวนตีน] | ก.กวนให้โมโห |