พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
จ่มแบ๊บแบ๊บ | จ่฿แบัปฯๆ | [จ่มแบ๊บๆ] | ก.บ่นไม่รู้จักจบ |
หมอย | หมฯอฯย | [หมอย] | น.ขนที่ขึ้นในที่ลับ เช่นอวัยวะเพศ,ฝอยละเอียดที่หุ้มเมล็ดพืชบางชนิด; ขนที่ขึ้นบริเวณปากหรือคางเรียก หมุย; ถ้าขึ้นบนศีรษะ เรียกผม; ถ้าขึ้นตามส่วนอื่นๆ ของร่างกาย เช่น ในรูจมูก คิ้ว แขน ขา ตา หน้าแข้ง เป็นต้น เรียกขน |
สะพานนวรัฐ | สะพานฯนวรัฐฯ | [สะพานนวรัฐ] | น.สะพานนวรัฐ คนเชียงใหม่เรียก ''ขัวเหล็๋ก''; ดู...ขัวเหล็๋ก |
ยันต์โตน | ยัน์ตฯโท฿นฯ | [ยันต์โทน] | น.ตะกรุดเดี่ยว |
บ่านอย | บ่าฯนอฯยฯ | [บ่านอย] | น.บวบ - ไม้เถาเลื้อย มีหลายชนิด แต่อยู่วงศ์เดียวกัน ดอกสีเหลือง ถิ่นเหนือเรียกบวบทุกชนิดว่า "บ่านอย" เช่น บ่านอยข้อง บ่านอยงู |
ผั๋กปอดน้ำ | ผักฯปอฯดนาฯ | [ผักปอดน้ำ] | น.ผักแพงพวย ภาษาไทยภาคเหนือเรียก ''ผั๋กปอดน้ำ''; แพงพวย หรือ ปอดน้ำ - ลักษณะลำต้นเลื้อยทอดยาวไปตามพื้นดิน และผิวน้ำ ลำต้นสีชมพูอมแดง มีนวมสีขาวคล้ายฟองน้ำช่วยพยุงต้นให้ลอยตัวได้, ใบ เป็นใบเดี่ยวเรียงสลับตรงกันข้าม แตกออกรอบข้อของลำต้น รูปรีหนา สีเขียวเข้มเป็นมัน, ดอก ออกดอกเดี่ยวตามซอกใบและปลายยอด สีขาวนวล มี 5 กลีบ โคนกลีบและเกสรสีเหลืองอ่อน, ผล เป็นแบบแคปซูล สีเขียวอ่อนเมื่อแก่เป็นสีน้ำตาลอ่อน มีขนปกคลุม, เมล็ด สีขาวอมเขียวเมื่อแก่เป็นสีน้ำตาล: แพงพวย มีสรรพคุณเป็นยาหลายชนิด ใบอ่อน ยอดอ่อน ลวกจิ้มน้ำพริก ยำ ทำแกงส้ม |
เถี่ยน | ถ่ยฯร | [เถี่ยน] | ุน.ด้าม - ลักษณะนามใช้เรียกของมีคมบางชนิด เช่น ขวาน พร้า มีด ๕ ภาษาไทยถิ่นเหนือ เรียก ''เถี่ยน'' เช่น มีดเถี่ยนไหนคมตี้สุ๋ด - มีดด้ามไหนคมที่สุด, เอามุยเถี่ยนหน้อยไปจ๋ดเหล็๋กกน - ใช้ขวานด้ามเล็กไปตอกตะปู; ดู...เหล็๋กกน |
ก๋องขะลึบ | กอฯงขลึปฯ | [กองขะลึบ] | ว.ลักษณะของสิ่งที่กองระเกะระกะอย่างมากมาย,กองกระจัดกระจายอยู่ทั่วไป,กองเกลื่อนกลาด |
เต๋าะ | โตอฯะ | [เตาะ] | ก.ประกบกัน,วางชิดกัน,เคียงคู่กัน; เต๋าะกั๋น ก็ว่า |
ถอดถอน | ถอฯดถอฯร | [ถอดถอน] | ก.ปลดออกจากตำแหน่ง,ทำพิธีปัดรังควาญ |