พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ต่ำเลิง | ตําเลิงฯ | [ต่ำเลิง] | คำที่ใช้ขึ้นต้นประโยคมีความหมายว่า ขณะนี้,ได้ยินมา, เป็นที่รู้กันว่า,เป็นธรรมดา |
ขี้เขี้ยว | ขี้ข้ยฯว | [ขี้เขี้ยว] | น.ขี้ฟัน, สำ.คนไม่มีประสิทธิภาพ |
หมอเมือง | หํมฯอฯเมิอฯง | [หมอเมือง] | น.หมอพื้นบ้านล้านนา - ผู้มีความรู้ความชำนาญในการให้บริการด้านการรักษาโรคด้วยทางไสยศาสตร์คือการใช้คาถาอาคม มีการเสกเป่า การเช็ด การแหก ขวากซุย หรือการรักษาด้วยวิธีการแบบ "มด" คือการทรงเจ้าเข้าผี รักษาด้วยจิตวิญญาณ หรือรักษาด้วยวิธีการแบบ "หมอยา" คือการใช้ยาสมุนไพรต่างๆ แต่ถ้ามีการรักษาโรคทั้งสามวิธีรวมกัน เรียก "มดหมอ" |
อยฺ่างตี้แล้วมา | อยฯางฯที่แลฯวฯมา | [อฺยฺ่างที่แล้วมา] | ว.ดังที่ผ่านมา,เหมือนที่เคยทำมา |
อุ่ย | อุ่ | [อุ่ย] | ก.โรย,โปรย; อ่อย ก็ว่า ว.เหม็นกลิ่นโชยมา,เหม็นตุๆ; ดู...เหมนอุ่ย |
กู้ด้านกู้ปาย | คู่ด้านฯคู่พายฯ | [คู่ด้านคู่ปาย] | ว.ทุกด้านทุกฝ่าย,ทุกสิ่งทุกอย่าง |
ตางเป๋นโหม้ง | ทาฯงฯเปนฯโห้฿มฯง | [ทางเปนโหม้ง] | น.ทางเดินหรือถนนที่เป็นหลุมเป็นบ่อ |
ขายม่วน | ขายฯม่วฯร | [ขายม่วน] | ก.ขายดี,มีผู้ซื้อของมาก |
ถองแก่น | ถอฯงแก่นฯ | [ถองแก่น] | ว.ถี่ถ้วน,ลึกซึ้ง,ถึงที่สุด |
ต้นต๋าล | ต้฿นฯตาลฯฯ | [ต้นตาล] | น.ต้นตาล - พืชประเภทปาล์ม ใบใหญ่เป็นรูปพัด ดอกแยกเพศอยู่คนละต้น ต้นเพศผู้ออกดอกเป็นงวงคล้ายมะพร้าว ช่อดอกอ่อนเรียก ปี๋ต๋าน(ปลีตาล)ไม่มีผล ใช้แกงกินได้ ส่วนต้นเพศเมียออกดอกเป็นช่อเดี่ยว ผลมีลักษณะกลมโต ออกเป็นทะลาย เรียกบ่าต๋าน(ลูกตาล) กินได้ คั้นเอาน้ำจากลูกตาลสุกผสมแป้งทำขนม เรียกเข้าหนมต๋าน(ขนมตาล) |