พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
บ่าห้าบ่าฯห้า[บ่าห้า]น.ลูกหว้า - หว้าเป็นไม้ยืนต้น เนื้อแข็ง ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ อาจสูงได้ถึง ๓๐ เมตร ไม่ผลัดใบ เรือนยอดโปร่ง ผลไม้เมื่อสุกสีม่วงเข้มจนถึงดำคล้ายองุ่น รสหวานอมฝาดเล็กน้อย นิยมทำแปรรูปเป็น น้ำลูกหว้า เยลลี่ และแยม ส่วนต่างๆ เช่น ใบ ผล เปลือก เมล็ด ใช้เป็นยารักษาโรคได้หลายชนิด
เปียงอั้นพยฯงอั้นฯ[เพียงอั้น]ว.เพียงนั้น,เท่านั้น
ต๋ามใจ๋ปากลำบากต๊องตาไจปากฯลำบาฯกฯท้อฯง [ตามใจตามปากลำบากท้อง]สำ.เห็นแก่กินจะทำให้เกิดการเจ็บป่วย (เช่น ท้องร่วง ท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง เป็นต้น)
หูจ๊างหูช้างฯ[หูช้าง]น๑.แผ่นกระดานที่ทำเป็นรูปฉากสำหรับติดกับมุมของสิ่งของ น๒.คันทวย - สิ่งที่ใช้ค้ำยันระหว่างเสากับปลายเต้า คือส่วนที่รับชายคาของอาคารที่สร้างในวัด เช่น โบสถ์ วิหาร. ถ้าใช้กับบ้านเรือน เรียก ปีกยาง น๓.แผ่นกระจกที่ติดอยู่บานประตูของรถยนต์บางรุ่น ใช้เปิดรับลมหรือระบายลม น๔.ฉากที่เป็นเครื่องมือวัดมุมของช่างไม้
เจ้ากำเจั้าฅำ[เจ้าคำ]น.โจทย์,ผู้ฟ้อง
แป๋ะแปะ[แปะ]ก.ซื้อของโดยจ่ายเงินทีหลัง
มุมุ[มุ]ก.ซบ อย่างซบหน้าลงบนโต๊ะ; ถ้าก้มหน้าลงไม่มากอย่างซบบนท่อนแขน เรียก เมาะ
เคิงควีเฅิงฯฅีวฯ[เฅิงฅวี]ก.ทำให้เคือง
เป๋นล้ำเปนฯลา[เปนล้ำ]ว.มากเกินไป; เป๋น ล้ำเป๋นเหลือ ก็ว่า
จ๋กก่องเข้าจ฿กฯก่ลฯอฯงเขั้า[จกกล่องเข้า]ก.เอามือล้วงเข้าไปในกล่องข้าวเพื่อหยิบข้าวเหนียวนึ่ง

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่