| ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
|---|---|---|---|
| ไม้ยะ | ไม้ยะ | [ไม้ยะ] | ดู...ไม้ห๋กดำ |
| ฮ้องหา | ร้อฯงหา | [ร้องหา] | ก.ตะโกนหา,เรียกหา |
| เยียะไฮ่ | เยยฯะไร่ | [เยียะไร่] | ก.ทำไร่ |
| ถุ่ยฝุ่น | ถุ่ฝุ่ร | [ถุ่ยฝุ่น] | ก.เดินเตะฝุ่น |
| เขี้ยวแง่ม | ข้ยฯวแง่มฯ | [เขี้ยวแง่ม] | น.ฟันที่มีปลายเป็นแฉก |
| เสาดั้งลวด | เสัาดั้งฯลวฯด | [เสาดั้งลวด] | น.เสาต้นที่ตั้งจากพื้นดินขึ้นไปรับอกไก่หลังคา |
| เข้างาย | เขั้างายฯ | [เข้างาย] | น.อาหารมื้อเช้า |
| คึ | ฅึ | [ฅึ] | ว.สวยงาม,สง่างาม,ภูมิฐาน,ยิ่งใหญ่,ผึ่งผาย เช่น หย้องฅึ--แต่งตัวสง่า,แต่งตัวโก้เข้าที; แห่ฅึ - มโหฬาร,แห่ครึกครื้น; ฟู่ฅึ- พูดสูง,พูดเหนือเมฆ; เยียะฅึ - ทำโก้,ทำสง่า, ผึ่งผาย |
| บ่าก๊อแกง | บ่าฯคํอฯแคงฯ | [บ่าค้อแคง] | ์น.ทับทิม ภาษาถิ่นเหนือ(กำเมือง) เรียก ''บ่าก๊อแกง''; ทับทิม หรือ บ่าก๊อแกง - จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูงประมาณ 2-4 เมตร เปลือกสีเทาเป็นมันเงา มีหนามยาวแต่ไม่แข็งและไม่คม มีอายุนานได้ถึง 100 ปี เนื้อไม้แข็งและเหนียว ใบเดี่ยวเรียงตรงกันข้าม ผลเมื่อสุกเนื้อที่หุ้มเมล็ดสีแดงคล้ายพลอยทับทิม ให้น้ำฉ่ำหวานอมเปรี้ยวที่อุดมไปด้วยสารอาหาร เป็นผลไม้ที่มีประโชน์ต่อสุขภาพ |
| เต็๋มตี้ | เตัมฯที่ | [เต็มที่] | ว.เต็มที่ - เต็มกำลัง, สุดความสามารถ: เยียะก๋ารเต็๋มตี้ (ทำงานจนสุดความสามารถ), ไค่หัวเต็๋มตี้ (หัวเราะจนท้องคัดท้องแข็ง). |