พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ห้าวใบ้ห้าวง่าว | ห้าวฯไบ้ห้าวฯง่าวฯ | [ห้าวไบ้ห้าวง่าว] | ดู...ห้าวล้ำไป |
สวดจ็๋อกป็๋อก | สวฯดจัอฯกปัอฯก | [สวดจ็อกป็อก] | ว.นูนโค้ง ลักษณะเป็นยอดมนโค้งสูงกว่าระดับพื้นปกติ มักใช้กับสิ่งของขนาดเล็ก เช่น นมสวดจ็๋อกป็๋อก - ถันอวบอูม เป็นต้น; ดุ...สวด |
หมั่นไก่ | หั่มฯรไก่ | [หมั่นไก่] | สำ.แสร้งทำเป็นขยัน แต่ก็ทำได้เพียงชั่วคราว แล้วก็กลับไปขี้เกียจอีกเช่นเคย |
เหล้นจุ้งจา | เห้ลฯรชุ่งชา | [เหล้นชุ่งชา] | ก.เล่นชิงช้า; สิ๋กจุ้งจา ก็ว่า |
ซึง | ซึงฯ | [ซึง] | น.เครื่องดนตรีพื้นเมืองประเภทดีด คล้ายกีต้าร์ มีสาย ๒ คู่ เล่นเป็นวง สะล้อ ซอซึง |
เตียนก้าคิง | ทยฯรค่าฯฅิงฯ | [เทียนค่าฅิง] | น.เทียนขี้ผึ้งที่มีความสูงเท่ากับตัวและจำนวนเส้นด้ายไส้ของเทียนเท่ากับอายุของผู้เป็นเจ้าของที่ใช้ในพิธีสืบชะตาเปรียบกับวิถีชีวิตของคนเรา ถ้าจุดเทียนไฟติดดีให้แสงสว่างโชติช่วง ชีวิตก็เจริญรุ่งเรือง ถ้าเทียนไม่ค่อยติด หรือติดๆดับๆ ชีวิตก็อับเฉา เมื่อเทียนไหม้หมดก็เหมือนชีวิตเราทุกรูปทุกนามย่อมถึงกาลอวสานดับไปสู่ปรโลก จะเป็นมนุษยโลก สวรรค์โลก หรือนรกภูมิ ขึ้นอยู่กับกรรมที่ได้กระทำ |
เลิกปึ๊ด | เลิกฯพึดฯ | [เลิกพึด] | ก.ฟื้นเอาเรื่องเก่า |
บ่าขามเปี๋ยะ | บ่าฯขามฯเปยฯะ | [บ่าขามเปียะ] | น.มะขามเปียก - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''บ่าขามเปี๋ยะ''; มะขามเปียก คือ มะขามเปรี้ยวสุกแกะเมล็ดออก เอาเฉพาะเนื้อมาปั้นเป็นก้อน แล้วรมไฟเพื่อป้องกันแมลง ใส่ภาชนะเก็บไว้ในตู้เย็น ใช้ได้นานเป็นปี สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย เช่น แกงส้ม ผัดไทย ไข่ลูกเขย ผักกาดจอ เป็นต้น; ดู...บ่าขาม |
เตี้ยง | ท่ยฯง | [เที่ยง] | น.กำหนดยาม เท่ากับเวลา ๑๐.๓๐-๑๒.๐๐น.; ว.ตรง,แน่นอน, ยุติธรรม |
ไม้จิ๋ม | ไม้จิมฯ | [ไม้จิม] | น.ไม้จีม - ไม้ลิ่มสำหรับเสียบแทรกลงไปเพื่อให้แน่นเป็นต้น เช่น ไม้จีมแทรกหัวเสาตอนสร้างบ้าน ขณะที่ยังไม่ได้กลบดินกันเสาเอน; ดู...จิ๋ม |