พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ต๋าผ่อตี๋น | ตาผํอฯตีนฯ | [ตาผ่อตีน] | ก.เวลาเดินให้ดูเท้า |
จ็๋อดหล็๋อด | จัอฯดหัลฯอฯด | [จ็อดหล็อด] | ว.ใช้ขยายความคำที่มาข้างหน้า เพื่อแสดงว่าเป็น คน สัตว์ หรือสิ่งของ มีความสะอาดหมดจดและน่ารัก เช่น ละอ่อนคนนี้หม๋ดจ๋อดหล๋อด - เด็กคนนี้สะอาดน่ารัก; หน้าหม๋ด จ๋อดหล๋อด - หน้าตาน่ารัก; จ้อนหล้อน ก็ว่า |
เข้าหล้อง | เขั้าห้ลฯอฯง | [เข้าหล้อง] | ว.ตาย เช่น แม่อุ้ยเข้าหล้องแล้ว - คุณยายตายไปแล้ว |
ตึงหมู่ตึงจุม | ทึงฯหู่ทึงฯชุม | [ทึงหมู่ทึงชุม] | น.ทั้งกลุ่ม,ทั้งหมู่,ทุกผู้ทุกคน,ทุกๆ ท่าน; ตึงหมู่ตึงมวน ก็ว่า |
ปั๋ดปั๋ว | ปัดฯป฿วฯ | [ปัดปัว] | ก.ดูแลรักษา,พยาบาล,อภิบาลคุ้มครอง; ปั๋ดปั๋วลุมลา ก็ว่า |
กิ๋โล | กิโล | [กิโล] | น๑.ตาชั่ง - เครื่องชั่งทั้งชนิดคันชั่งแบบตาชั่งจีนและแบบจานที่มีหน้าปัทม์เป็นเข็มชี้ และเป็นตัวเลข; ต๋าจั้ง ก็ว่า; น๒.เรียกปลาดุกลำพัน ปลาดุกชนิดที่มีจุดประแนวตั้งบนลำตัว คล้ายจุดบนคันตาชั่งจีนว่า ป๋าดุ๋กกิ๋โล - ปลาดุกกิโล; น๓.กิโล (อ. kilo) คำประกอบ ข้างหน้าหน่วยมาตรา ชั่ง ตวง วัด แบบเมตริก มีความหมายว่า หนึ่งพัน(๑,๐๐๐) เช่น ๑ กิโลเมตร = ๑,๐๐๐ เมตร, ๑ กิโลกรัม = ๑,๐๐๐ กรัม, ๑ กิโลลิตร = ๑,๐๐๐ ลิตร,๑ กิโลวัตต์ = ๑,๐๐๐ วัตต์ เป็นต้น |
โหม้งควายไห้ | โห้฿มฯงฅวฯายฯไห้ | [โหม้งฅวายไห้] | น.สถานที่เชือดหรือฆ่าควาย (ควายหรือวัวบางตัวมีสัญชาตญาณ เมื่อถูกจูงเข้ามา ณ สถานที่แห่งนี้น้ำตาจะไหลย้อย) |
เสื้อง | เสิ้อฯง | [เสื้อง] | ดู...เสิ้ง |
ขี้ขะมุ่น | ขี้ขมุ่ร | [ขี้ขะมุ่น] | ดู...ขี้ขะนุ่น |
สายแอว | สายฯแอวฯ | [สายแอว] | ดู...สายฮั้ง |