พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
บ่าแต็๋บ | บ่าฯแตัปฯ | [บ่าแต็บ] | น.แก๊ป - ดินปืนชนิดที่ทำให้ระเบิดเป็นประกายไฟ มักทำเป็นเม็ดเล็กๆคล้ายกระดุม บรรจุบนแผงกระดาษ หรือเป็นม้วน ใช้กับปืนแก๊ป และปืนแก๊ปของเล่นเด็ก |
หมไก่ | ห฿มฯไก่ | [หมไก่] | ว.ชอบไก่ชน,ชอบชนไก่,ชอบพนันการชนไก่,ชอบเลี้ยงไก่ชน; หุมไก่ ก็ว่า |
ภาวะนา | ภาวนาฯ | [ภาวนา] | ก.(บ)ภาวนา - การทำให้มีขึ้นเป็นขึ้น,การทำให้เกิดขึ้น,การเจริญ,การบำเพ็ญ คือการฝึกอบรมตามหลักพระพุทธศาสนา มี ๒ อย่างคือ "สมถภาวนา" ฝึกอบรมให้จิตเกิดความสงบ และ"วิปัสสนาภาวนา" การอบรมทางปัญญา ให้เกิดความรู้ความเข้าใจตามเป็นจริง |
ปูกต้นไม้ | ปลฯกต้฿นฯไม้ | [ปลูกต้นไม้] | ก.ปลูกต้นไม้ |
จ๋ด | จ฿ดฯ | [จด] | ก๑.(ปาก)พูดอย่างใดอย่างหนึ่ง โดยที่ความหมายจะเปลี่ยนไปตามคำที่อยู่ข้างหลังนั้น เช่น จ๋ดเข้า-กินข้าว,จ๋ดลูกกุย-ชกต่อย,จ๋ดบ่าต่อมเสื้อ-กลัดกระดุมเสื้อ,จ๋ดปอบแอว-คาดเข็มขัด เป็นต้น ก๒.กำหนดไว้,หมายไว้,เขียนไว้ เช่น จ๋ดจื้อไว้ - เขียนชื่อไว้, จ๋ดไว้กั๋นลืม - เขียนไว้กันลืม |
หล่อน | ห่ลฯอฯร | [หล่อน] | ก.หลุดออกจากที่ เช่น เขี้ยวหล่อน - ฟันหลุด (ซี่ใดซี่หนึ่งหรือหลายซี่), มุยหล่อน - ขวานหลุดออกจากด้าม |
ขวาดฮู้ | ขวฯาดฯรู้ | [ขวาดรู้] | ก.ตระหนัก,รู้ได้เอง,สำนึก |
ห้ง | ห฿งฯ | [ห้ง] | ว.ลักษณะเป็นแอ่งลึกตรงกลาง เช่น นาห้ง - นาที่มีลักษณะเป็นแอ่ง; โห้ง ก็ว่า |
คนฮู้คนหลั๋วก | ฅ฿นฯรู้ฅ฿นฯหัลฯวฯก | [ฅนฮู้ฅนหลวัก] | น.คนฉลาด,ปราชญ์,ผู้เป็นพหูสูต |
แดนแต่ | แดนฯแต่ | [แดนแต่] | ว.ตั้งแต่ - นับจาก เหตุหนึ่งไปสู่อีกเหตุหนึ่ง,เพราะว่า |