พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
เข้าต้มเข้าหนม | เขั้าต้฿มฯ เขั้าห฿นฯม | [เข้าต้ม เข้าหนม] | น.ข้าวต้มและขนม,ขนมต่างๆ |
ปลากระทิง | ปลฯฯาระฯกทิงฯ | [ปลากระทิง] | น.ปลากระทิง ภาษาถิ่นพายัพ(คำเมือง)เรียก ''ป๋าหลาด''; ดู...ป๋าหลาด |
ต๋กสะหลั้ง | ต฿กฯสหั้ลฯง | [ตกสะหลั้ง] | ดู...ต๋กสะเกิ๋ด |
พะสิงห์ | ระฯพสิง์หฯ | [พระสิงห์] | น.พระพุทธสิหิงค์,พระสิงห์ - พระประธานในพระวิหารลายคำ เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย เนื้อสำริดหุ้มทอง แบบเชียงแสนหนึ่ง สกุลช่างเชียงแสน ศิลปะล้านนา หน้าตัก ๓๑ นิ้ว สูงจากขอบฐานถึงยอดพระเมาลีบัวตูม ๕๑ นิ้ว พระเจ้าแสนเมืองมา กษัตริย์พระองค์ที่ ๗ แห่งราชวงศ์มังราย ได้อัญเชิญมาประดิษฐานที่ ''วัดลีเชียงพระ'' แห่งนี้เมื่อ พ.ศ.๑๙๔๓ ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็น ''วัดพระสิงห์'' กระทั่งปี พ.ศ.๒๔๘๓ ได้ยกฐานะขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดวรมหาวิหาร มีชื่อว่า ''วัดพระสิงห์ วรมหาวิหาร'' ในเทศกาลสงกรานต์ (ปีใหม่เมือง) จะมีการอัญเชิญ ''พระสิงห์'' ประดิษฐานบนรถบุษบก และพระพุทธรูปสำคัญ แห่รอบเมืองเชียงใหม่ให้ประชาชนสรงน้ำ เพื่อความเป็นสิริมงคลเป็นประจำทุกปี |
ขี้หย้าน | ขี้ห้ยฯานฯ | [ขี้หย้าน] | ก.ยั่น - พรั่น,หวั่นเกรง; ขี้แข๋ะ,หย้าน ก็ว่า |
แป้น | แป้นฯ | [แป้น] | น.ไม้ที่ใช้ปูพื้นบ้านหรือใช้ทำฝาบ้าน; ไม้แป้น ก็ว่า |
เขียดแส่ง | ขยฯดแส่งฯ | [เขียดแแส่ง] | ก.เขียดตาย - เขียดที่ตายแล้วนอนเหยียดแบะขาหน้าขาหลัง |
หยฺ้อง | อยฯอฯง | [อฺยฺ้อง] | ก.ประดับ,ตกแต่งให้งาม; เรียกเครื่องประดับว่า เครื่องหย้อง. (ถ้าเขียน shณ'[หย้อง] หมายถึง ผอม; ดู...หย้อง ในหมวด หย๋ะ - sW) |
น้ำจ้าง | นาฯช่างฯ | [น้ำช่าง] | น.ความชำนาญงาน,ฝีมือ |
ง่าวสุ๋ดหัวสุ๋ดตี๋น | ง่าวฯสุดห฿วฯสุดตีนฯ | [ง่าวสุดหัวสุดตีน] | ดู...ง่าวใบ้ง่าวๆ |