พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ขวานม่าน | ขวฯานฯม่านฯ | [ขวานม่าน] | น.ขวานม่าน - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''มุยแม่''; ดู...มุยแม่ |
งามแอ้วแหล้ว | งาแอ้วฯแห้ลฯวฯ | [งามแอ้วแหล้ว] | ว.งามสลวย,รูปร่างเพรียว |
คันแหย่วๆ | ฅันฯแห่ยฯวฯๆ,ฅันฯแห่ยฯวๆ | [ฅันแหย่วๆ] | ก.คันยิกๆ |
ขี้ยฺา | ขี้อยฯา | [ขี้อฺยฺา] | น.คนติดยาเสพติด |
พะคู | ระฯพระฯคู | [พระครู] | น๑.พระครู - สมณศักดิ์ของพระภิกษุที่ต่ำกว่าพระราชาคณะ มี ๒ ประเภท คือ พระครูชั้นประทวน และพระครูชั้นสัญญาบัตร; น๒.บรรดาศักดิ์พราหมณ์ เช่น พระราชครูวามเทพมุนี ตำแหน่งหัวหน้าคณะพราหมณ์ ประจำเทวสถานโบสถ์พราหมณ์ เป็นผู้นำสูงสุดแห่งลัทธิพราหมณ์ในประเทศไทย โดยมีการสืบทอดตำแหน่งอยู่ภายในสายสกุลที่สืบทอดมาจากชาวอินเดียที่นับถือศาสนาฮินดู ซึ่งอพยพมาตั้งรกรากในประเทศไทย, ตำแหน่งพราหมณ์ที่สำคัญอีกตำแหน่งหนึ่งคือ พระมหาราชครูอัษฎาจารย์ เป็นตำแหน่งประธานคณะพราหมณ์ |
เตั่า | [เต่า] | น๓.กบไสไม้ ก.ไสไม้ | |
ก๊อบนั่ง | คัอฯบนั่งฯ | [ค็อบนั่ง] | ดู...ก๊อบ |
โหว่ | โห่วฯ | [โหว่] | ว.เป็นช่องกลวงเข้าไป |
คูด | ระฯคูด | [ครูด] | ก.ครูด/รู่ - ขูดขีดไปพื้นผิว,ถู,สี,เสียดไป เช่น ลากเก้าอี้ครูดไปกับพื้น, เอาก้อนหินรู่กำแพง; ฅูด ก็ว่า |
พะเจ้าตองติ๊พย์ | ระฯพเจั้าทอฯงทิพ์ยฯ | [พระเจ้าทองทิพย์] | น.พระเจ้าทองทิพย์ - พระพุทธสิหิงค์จำลองหรือพระสิงห์น้อย พระเจ้าติโลกราชมหาราช กษัตริย์ผู้ครองนครเชียงใหม่องค์ที่ ๑๐ แห่งราชวงศ์มังราย โปรดให้สร้างขึ้น พ.ศ. ๒๐๒๐ เป็นที่ระลึกในโอกาสทำสังคายนาพระไตรปิฎกครั้งที่ ๘ ของโลก หน้าตัก ๑๔.๕ นิ้ว สูง ๒๑ นิ้ว มีเพชรฝังที่พระนาภี(สะดือ) ๑ เม็ด และพลอยสีต่างๆ ๔๕ เม็ด ฝังรอบฐาน หล่อด้วยทองแดงผสมทองคำ มีสีสุกปลั่งอยู่เสมอ ปัจจุบันประดิษฐานที่ วัดพระสิงห์วรมหาวิหาร อ.เมือง จ.เชียงใหม่ |