พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
สะเลียม | สลยฯม | [สะเลียม] | น.สะเดา ภาษาถิ่นเหนือ(กำเมือง) เรียก ''สะเลียม''; สะเดา หรือ สะเลียม - ไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 20-25 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มหนาทึบตลอดปี เปลือกนอกสีน้ำตาลเทา หรือเทาปนดำ แตกเป็นร่องตื้นๆ ตามยาว ยอดอ่อนสีน้ำตาลแดง ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก ออกเรียงสลับรูปใบหอก ขอบใบจักเป็นฟันเลื่อย เรียบ สีเขียวเป็นมัน ดอกออกเป็นช่อที่ปลายกิ่งขณะแตกใบอ่อน สีขาวนวล ใบมีรสขม ใบอ่อนและช่อดอกกินได้ และใช้ทำยาได้ |
ตาแป้งหม่น | ทาฯแป้งฯห่฿มฯร | [ทาแป้งหม่น] | ก.อาการที่ทาแป้งจนขาว |
ต้องหำหมา | ต้อฯงหำหมฯา | [ต้องหำหมา] | ก.ทำหมันสุนัขด้วยวิธีบีบหรือผ่าเอาลูกอัณฑะออก |
กันก๊าว | คันฯฯค้าฯวฯ | [คันค้าว] | น.คันไม้ที่ผูกติดกับโครงยอจับปลา สำหรับยกยอ |
เสน | เสนฯ | [เสน] | น.ตะกั่วแดง มีลักษณะเป็นผงละเอียดสีแดงเข้ม ว.สีแดงเข้ม |
เอื้อง ฟ้ามุ่ย | เอิ้อฯงฟ้ามุ่ | [เอื้องฟ้ามุ่ย] | น.เอื้องฟ้ามุ่ย - เป็นกล้วยไม้อิงอาศัย สูง 30-50 ซ.ม., ใบรูปรางน้ำ กว้าง 2-2.5 ซ.ม. ยาว 17-25 ซ.ม. ออกเรียงสลับซ้อนกันค่อนข้างแน่น มีกาบใบหุ้มลำต้น, ดอกออกเป็นช่อตามซอกใบ ช่อดอกยาว 25-40 ซ.ม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกสีฟ้าอ่อนถึงอมม่วง มีลายเส้นร่างแหสีครามเข้ม กลีบปากสีม่วงแกมน้ำเงิน ดอกบานเต็มที่ กว้าง 7-8 ซ.ม. พบตามป่าดิบเขาทางภาคเหนือ |
ฟ้อนบ่าผาบ | ฟ้อฯรบ่าฯผาปฯ | [ฟ้อนบ่าผาบ] | ดู...ต๋บบ่าผาบ |
อุ่นงัน | อุ่รงันฯ | [อุ่นงัน] | ว.โหมโรง,เพลิดเพลิน,สนุกสนาน |
งูปิ๊ษ | งูพิษฯฯ | [งูพิษ] | น.งูพิษ - คืองูที่มีพิษ ใช้สำหรับการป้องกันตัวจากการคุกคาม หรือใช้ล่าเหยื่อ มีฤทธิ์ร้ายแรงแตกต่างกัน ชนิดที่ร้ายแรงที่สุดสามารถฆ่าสิ่งมีชีวิตขนาดใหญ่กว่า ให้ตายได้ในเวลาเพียงไม่กี่นาที งูพิษที่พบในประเทศไทย เช่น งูจงอาง งูเห่า งูสามเหลี่ยม(งูก่านป้อง) งูทับสมิงคลา(งูก่านป้องขาว) งูแมวเซา งูกะปะ(งูเปา) งูเขียวหางไหม้ท้องเหลือง งูตึง เป็นต้น. |
เผือข้านี้ | เผิอฯอข้านี้ | [เผือข้านี้] | น.ตัวเรานี้,ตัวของฉันนี้ |