พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
บ่าเฮงคุดบ่าเรงฯฅุด[บ่าเรงฅุต]น.โรคลมที่ครอบคลุมอาการของธาตุลม และอาการเจ็บปวด โดยเฉพาะปวดหัว หนักหัวอาจลามไปที่หู มีอาการเจ็บหูมาก ตึงหูหรืออาการออกที่ตา เช่น ตาบวมพอง หรือมีผลกระทบต่อการพูด เช่นมีอาการลิ้นแข็งพูดไม่ได้ ชัก อาจจะมีอาการเจ็บคอ ร้อนคอ คอพอง กลืนน้ำลายไม่ได้ นอกจากนี้ลมอาจกระทบไปที่กระดูก ทำให้มีอาการ ปวดกระดูกและข้อ มีชื่อปรากฏในตำรายาแก้บ่าเฮงคุต ร้อยกว่าชนิด เช่น บ่าเฮงคุตขึ้นหัว,บ่าเฮงคุตออกต๋า,บ่าเฮงฅุดกิ้วเสียบ เป็นต้น
ต๋กเวียกต฿กฯวยฯก[ตกเวียกก.มอบหมายงานให้ทำ
ก๋ารการฯ[กาน,การ]น.งานที่ทำด้วยความรู้ความชำนาญ,ถ้างานที่ทำด้วยกำลัง เช่น แบก หาม เรียก เวียก
ปุ้นพุ่ร[พุ่น]น.กอง,ส่วน,ส่วนย่อย,ส่วนแบ่ง เช่น แบ่งเป๋นปุ้น - แบ่งเป็นกองๆ หรือแบ่งเป็นส่วนๆ, บ่าเขือ ๕ ปุ้น - มะเขือ ๕ กอง
แปดเปงแปดฯเพงฯ[แปดเพง]น.เดือน ๘ เหนือ ออก ๑๕ ค่ำ ตรงกับเดือน ๖ เพ็ญ หรือ เดือน ๖ ขึ้น ๑๕ ค่ำ ของภาคกลาง (การนับเดือนทางจันทรคติของล้านนาเร็วกว่าภาคกลาง ๒ เดือน)
เฝิ๋กปากเฝิ้กฯปากฯ[เฝิ็กปาก]ก.หัดพูด - หัดเปล่งเสียงออกมาเป็นถ้อยคำ
เหือดเหิอฯด[เหือด]ก.เหือด - แห้ง,หมดลง,ค่อยหายไป
หลาบแป้หลาบแป็๋ดหลฯาปฯแป้หลฯาปฯแปัดฯ[หลาบแป้หลาบแป็ด]ก.เข็ดจนตาย,เข็ดจริงๆ,ขยาดกลัว,หลาบจำ,ไม่กล้าทำอีกต่อไป; หลาบแป๋ด ก็ว่า.
ดอกสารภีดอฯกสารภี[ดอกสารภี]น.ดอกสารภี ภาษาถิ่นเหนือเรียก ''ดอกสาหละปี''; ดู...ดอกสาหละปี
สู่สู่[สู่]ก๑.แบ่งปัน,แบ่งให้ อย่างเอาอาหารมาสู่กันกิน ก๒.ไปเยี่ยม,ไปหา ก๓.กริยาที่เอาเหล็กแดงเป็นต้น หย่อนลงในน้ำเพื่อให้เหล็กเย็นและมีคุณสมบัติเปลี่ยนไป บ.ถึง,ยัง

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่