พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา

โดย อ.จรีย์​ สุนทรสิงห์

เรียน 10 คำใหม่

ออกเสียงล้านนาอักษรล้านนาเทียบอักษรไทยความหมาย
หน้าซื่อห้นฯาซื่[หน้าซื่อ]ว.หน้าทำเฉย
จ๋ดใส่หนังหมาจ฿ดฯไส่หันฯงหา[จดใส่หนังหมา]สำ.บันทึกหรือจดจำสิ่งที่ไม่ดี ก.ยมบาลในนรกภูมิจดบันทึกชื่อผู้ตายลงในหนังหมา เพื่อส่งไปรับโทษตามกรรมที่ได้กระทำไว้ในขณะที่มีชีวิตอยู่ในมนุษยโลก
แถมบ๋อแถมฯบํอฯ[แถมบ๋อ]ดู...แถมก่อ
จิ๋กปิ๋กจ็๋อกป็๋อกจิกฯปิกฯจัอฯกปัอฯก[จิกปิกจ็อกป็อก]ว.ลักษณะลักษณะสิ่งของที่มียอดแหลมขนาดเล็กบ้าง ขนาดปานกลางบ้างเรียงรายปะปนกันอยู่
แผ่นหล้าแผ่นฯห้ลฯา[แผ่นหล้า]น.พื้นดินของโลก
ฮีตรีตฯ[รีต]น.จารีต - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียก ''ฮีต''; ฮีต คือประเพณีที่เป็นบรรทัดฐานทางสังคมที่คนยอมรับนับถือจนเกิดความเคยชิน เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับชีวิตประจำวันของบุคคลในสังคมที่เคยปฏิบัติกันมา จารีตบางอย่างเป็นแบบแผนที่สมาชิกในสังคมต้องปฏิบัติโดยเคร่งครัด มีความสำคัญมากกว่าวิถีประชา หากใครฝ่าฝืนจะถูกสังคมประณามอย่างรุนแรง เช่น ลูกด่าทอหรือทำร้ายพ่อแม่ ถือเป็นการกระทำที่ ''ผิดจารีต/ผิ๋ดฮีต'' ศีลธรรมมักเป็นข้อห้าม เป็นข้อบังคับ และมีเรื่องของความสำนึกในจิตใจ ความรับผิดชอบชั่วดี เข้ามาเกี่ยวข้องด้วยมาก
หลั๋บเดิ๋กลุกเจ๊าหัลฯบเดิ้กฯลุกเชั้า[หลับเดิกลุกเช้า] ก.นอนดึกตื่นแต่เช้า
จ้าดลำชาดฯลำ[ชาดลำ]ว.อร่อยมาก,อร่อยจริงๆ,ถูกปาก
สอกสอฯก[สอก]น๑.ศอก - ส่วนของแขนนับตั้งแต่ข้อพับกึ่งกลางลงไปถึงปลายนิ้วกลาง น๒.มาตราวัดแบบโบราณ เท่ากับ ๒ คืบ
ไขฅวายไขฅวฯายฯ[ไขฅวาย]น.มันของฅวาย

สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2564-65 / Copyright 2021-22. All rights reserved.
จรีย์ สุนทรสิงห์ สำนักมรดกล้านนา จ.เชียงใหม่