พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
แต่งดาปอย | แต่งฯดาพอฯยฯ | [แต่งดาพอย] | ก.จัดเตรียมสิ่งของและเครื่องไทยทานเพื่อทำบุญงานฉลอง |
ฮิมปาก | ริมฯปากฯ | [ริมปาก] | น.ริมฝีปาก ว.จวนจะนึกออก |
แนม | แนมฯ | [แนม] | ก.แนบ,แกม,แฝง,แทรก |
ขินใจ๋ | ขินฯไจ | [ขินไจ] | ก.ฝืนใจ ว.ลำบากใจ; ขีนไจ๋ ก็ว่า |
ออกงวง | ออฯกงวฯง | [ออกงวง] | ก.ตกรวง - ข้าวตกรวง |
ขวดโหล | ขวฯดโหลฯ | [ขวดโหล] | น.ขวดชนิดที่มีปากกว้าง |
พะเจ้าแค่งคม | ระฯพเจั้าแฅ่งฯฅ฿มฯ | [พระเจ้าแฅ่งฅม] | น.พระเจ้าแข้งคม,พระเจ้าแค่งคม (ล้านนาเรียก ''แข้ง'' ว่า ''แค่ง'') - พระพุทธรูปทองสำริดปางมารวิชัย ขนาดหน้าตัก ๙๔ นิ้ว (๒.๓๙ เมตร) สูง ๑๑๒ นิ้ว (๒.๘๕ เมตร) หนักประมาณ ๓,๙๖๐ กิโลกรัม พระเจ้าติโลกราชมหาราช กษัตริย์ผู้ครองนครเชียงใหม่องค์ที่ ๙ แห่งราชวงศ์มังราย หล่อไว้ที่วัดป่าตาลมหาวิหาร (อยู่นอกแจ่งกู่เฮือง ทิศตะวันตกเฉียงใต้ของนครเชียงใหม่) เมื่อ พ.ศ.๒๐๒๗ โดยที่หน้าแข้งขององค์พระมีสันคมจึงให้ชื่อว่า พระเจ้าแข้งฅม อัญเชิญมาประดิษฐาน ณ วัดศรีเกิด ต.พระสิงห์ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๓๔๒ ตราบปัจจุบัน |
เห็๋ดค่ำคืน | เหัดฯฅาฅืนฯ | [เห็ดฅ่ำฅืน] | น.เห็ดที่ออกและเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วในตอนเย็นใกล้พลบค่ำ ก้านสูงประมาณ ๕-๖ ซ.ม. เส้นผ่าศูนย์กลางหมวกประมาณ ๓ ซ.ม. ขึ้นเป็นกลุ่มใหญ่ ด้านบนของหมวกเป็นสีน้ำตาลอมเทา ส่วนครีบสีขาวจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล-น้ำตาลแก่-ดำ และย่อยสลายไปเร็วมาก กินได้; เห๋ดหิ่งห้อย ก็ว่า |
เจี้ยก้อม | เจ้ยฯก้อฯม | [เจี้ยก้อม] | น.นิทานขำขัน มักเป็นเรื่องสั้นๆตลกโปกฮา สองแง่สองง่ามค่อนข้างลามก; เจี้ยพั๊วะ ก็ว่า |
เหน๋าะแหน๋ะน่องแน่ง | โหนฯอฯะแหนฯะ | [เหนาะแหนะน่องแน่ง] | ดู...เหน๋าะแหน๋ะ |