พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
หยากไย่ | หยฯากฯไย่ | [หยากไย่] | น.หยักไย่,หยากไย่ - ใยแมงมุมที่ติดค้างอยู่ตามที่ต่างๆ |
มุยโบ๋ะหลัว | มุโบ฿ะห฿ลฯวฯ | [มุยโบะหลัว] | น.ขวานผ่าฟืน - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''มุยโบ๋ะหลัว''; ขวานผ่าฟืน หรือ มุยโบ๋ะหลัว เป็น ''มุยแม่'' หรือขวานที่ไม่มีหงอน ไม่มีง่ามถอนตะปู ตัวขวานมีลักษณะเป็นลิ่ม ส่วนที่เป็นคมกว้าง ตัวขวานยาว และมีด้ามยาวประมาณ 90 ซ.ม. ซึ่งยาวกว่าขวานที่ใช้งานทั่วไป นอกจากจะใช้ผ่าฟืน(โบ๋ะหลัว) แล้วยังเหมาะกับงานหนักๆ เช่น ตัดไม้ ฟันกิ่งไม้ สับตอไม้ ผ่าไม้ โค่นต้นไม้ เป็นต้น |
ดาวอฺยฺวาด | ดาวฯ£วฯาดฯ | [ดาวอฺยฺวาด] | น.อุกกาบาต,ผีพุ่งใต้; ดาวหล่น,ผีปุ้งส้าว ก็ว่า |
สามง่าม | สามฯง่ามฯ | [สามง่าม] | น.ไม้หรือโลหะที่แยกเป็น ๓ แฉก |
ปู่หม่อน | ปู่ห่มฯอฯร | [ปู่หม่อน] | น.บรรพบุรุษชั้นสูงกว่าปู่ เช่น ปู่ทวด; ถ้าเป็นผู้หญิงเรียก ย่าหม่อน |
เยิ่ง | เยิ่งฯ | [เยิ่ง] | ก.ชนิด,ประเภท,เรื่อง; เยื่อง ก็ว่า |
ไปปายหน้า | ไพพายฯห้นฯา | [ไพพายหน้า] | ว.เตรียมไว้เพื่อกาลข้างหน้า(ปกติหมายถึงชาติหน้าหลังจากสิ้นชีวิตไปแล้ว) |
ปันห้า | พันฯห้า | [พันห้า] | ว.จำนวนหนึ่งพันห้าร้อย = ๑,๕๐๐ |
ต๋ำ | ตำ | [ตำ] | ก๑.ตำ - ใช้สากหรือสิ่งอื่นที่คล้ายคลึงกัน ทิ่มลงไปอย่างแรงเรื่อยๆ เช่น ต๋ำน้ำพิก - ตำน้ำพริก, ต๋ำเข้า - ตำข้าว. ก๒.กระแทก,ชน,ทิ่ม,แทง เช่น รถต๋ำกั๋น - รถชนกัน, เตียวต๋ำกั๋น - เดินกระทบกระแทกกัน |
จ๋า | [จา] | ก.พูด,คุย,สนทนา; อู้ ก็ว่า: มาจากเจรจา แต่ใช้ความหมายต่างไปบ้าง เช่น จะไปจ๋ากั๋บมัน - อย่าเจรจากับมัน หมายถึงอย่าง้อมัน; จ๋ายาก - เจรจายาก หมายถึงพูดให้ตกลง หรือเห็นดีด้วยยาก |