พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ผั๋ดหวิ้นๆ | ผัดฯหิ้วฯรๆ | [ผัดหวิ้นๆ] | ก.หมุนติ้ว,หมุนด้วยความเร็ว (ใช้กับสิ่งของเล็กแบน ถ้าขนาดกลางใช้ ผั๋ดแหว้นๆ ถ้าขนาด ใหญ่ใช้ผั๋ดเหวิ้นๆ);หมุนหวิ้นๆ ก็ว่า |
อ้าก๊ะงะ | อ้าคะงะ | [อ้าคะงะ] | ก.เปิดออกอย่างเต็มที่; อ้าก้าบงาบ ก็ว่า |
เหล็๋กไหล | เหัลฯกไหลฯ | [เหล็กไหล] | น.โลหะธาตุที่มีความลี้ลับ แตกต่างจากโลหะธาตุทั้งปวง จัดอยู่ในฐานะ "ธาตุกายสิทธิ์" มีหลายชนิด บางชนิดอาจเปลี่ยนสภาพเป็นของแข็งหรือของเหลวในสภาพอุณหภูมิปรกติได้ บางชนิดยืดได้เมื่อใช้ไฟลน |
อี่ฮวกอึ่ง | อี่รวฯกอึ่ง | [อี่รวกอึ่ง] | น.ลูกอึ่งอ่าง - ลูกอ๊อดที่เติบโตจากไข่อึ่งอ่าง; ดู...อี่ฮวก |
หมัง | หัมฯง | [หมัง] | ว.สภาพสิ่งของกลางเก่ากลางใหม่,สิ่งของที่ใช้แล้วแต่ค่อนข้างจะมีสภาพ ดี; มอกหมัง ก็ว่า |
ผั๋กติ้ว | ผักฯติ้วฯ | [ผักติ้ว] | น.ติ้วขาว หรือ ติ้วขน หรือ ติ้วหนาม ภาษาถิ่นเหนือเรียก ''ผักติ้ว'' - จัดเป็นผักป่าพื้นบ้านที่นิยมเก็บยอดอ่อน และดอกอ่อน มาประกอบอาหาร เช่น แกงหน่อไม้ แกงต้มยำปลา ยำรวมกับผักชนิดอื่น จิ้มน้ำพริก หรือรับประทานเป็นผักสดคู่กับอาหารอื่นๆ: ติ้วขาว หรือ ผั๋กติ้ว เป็นไม้พุ่มยืนต้นผลัดใบขนาดกลาง สูง 2-15 เมตร แตกกิ่งตั้งแต่ระยะต่ำ โคนต้นมีหนามขนาดใหญ่เป็นแท่งแข็ง เปลือกด้านนอกสีน้ำตาลไหม้ แตกเป็นสะเก็ด เปลือกด้านในสีน้ำตาลแกมเหลือง มีน้ำยางสีเหลืองปนแดงซึมออกมา, ใบมนรีรูปหอกหรือขอบขนาน ออกเป็นคู่ๆ ตรงกันข้าม ยอดอ่อนสีชมพูอ่อนถึงแดง เรียบเป็นมันวาว, ดอกเป็นช่อกระจุกๆ ละ 1-6 ดอก สีขาว ออกตามซอกใบ, ผลรูปกระสวยท้ายแหลมเล็ก ขนาดประมาณ 1 ซ.ม.ยาว 1.5-2 ซ.ม.ผลอ่อนสีม่วงอมแดง เมื่อแก่สีดำหรือน้ำตาลอมดำ ภายในมีเมล็ดลักษณะโค้งและมีปีกเรียงอัดกันหลายเมล็ด |
หลำไป | หํลฯาไพ | [หลำไพ] | ก.พลั้งไป,เผลอไป,พลาดไป |
สะลี | สลี | [สะลี] | น.ที่นอนยัดด้วยนุ่น,ฟูก; สะลีนอน ก็ว่า |
คนหมั่น | ฅ฿นฯหั่มฯร | [ฅนหมั่น] | น.คนขยัน |
ฮิเงิน | ริเงินฯ | [ริเงิน] | ก.ทำงานหาเงิน;ฮิเงินฮิตอง ก็ว่า |