พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ลอก | ลอฯก | [ลอก] | ก.แกะออก,ปอก,ถอก,ถลอก,ร่นเข้าไป,แลบ,โผล่ออก,ยื่นออก,หลุดออก |
ไขจ๋า | ไขจา | [ไขจา] | ก.พูด,ปรึกษา |
ถงภ้าย | ถ฿งฯภ้ายฯ | [ถงภ้าย] | น.นักเลงไพ่,ถุงไส่ไพ่ |
กิ๋น | กินฯ | [กิน] | ก1.กิน - โดยปกติจะหมายถึงกลืน เคี้ยว หรือดื่มเข้าไปทำให้ล่วงล้ำลำคอสู่กระเพาะ ถ้าพูดอย่างสุภาพจะใช้คำว่า รับประทาน ได้แก่อาหาร เครื่องดื่ม สิ่งของบริโภคต่างๆ ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียก ''กิ๋น'' เช่น กิ๋นเข้า - กินข้าว, กิ๋นแลง - กินข้าวมื่้อเย็น, กิ๋นน้ำ - ดื่มน้ำ, กิ๋นเหล้า - ดื่มเหล้า, กิ๋นหมาก - เคี้ยวหมาก, กิ๋นยา - กลืนยา, กิ๋นมูลี - สูบบุหรี่; ก2. กิ๋น - ภาษาเหนือถือเป็นคำสุภาพเมื่อใช้กับต่างบุคคล ต่างสถานะ ต่างเวลา ต่างสถานที่้ เช่น กิ๋น - (เสวย ราชาศัพท์), กิ๋น - (ฉัน ใช้กับพระสงฆ์); ก3. กิ๋น ภาษาเหนือมีความหมายหลากหลายเมื่อใช้รวมกับคำอื่น เช่น มาบลืน กิ๋นง่าว กิ๋นได้ ฮากเลือด ฮูดเน่า ต่างก็หมายถึงกิน (รับประทาน) ที่สุภาพบ้าง ไม่ค่อยสุภาพ; ก4. กิ๋น - เมื่อใช้รวมกับคำอื่นยังมีอีกมากมาย เช่น กิ๋นแอบ - กินแรง, กิ๋นเหล้น - เหลาะแหละ, กิ๋นจิ๊ - ใช้จ่ายอย่างประหยัด, กิ๋นใจ๋ - ซาบซึ้งใจ, กิ๋นอ่วย - สุรุ่ยสุร่าย เป็นต้น |
วาย | วาฯยฯ | [วาย] | ก.ค่อยสิ้นไปตามคราวหรือกำหนดเวลา |
มั่งเต๊า | มั่งฯเทั้าฯ | [มั่งเท้า] | ว.(ทรัพย์สิน)สะสมพอกพูน |
ป้ายโฮงเฮียน | ป้ายฯโร฿งฯรยฯร | [ป้ายโรงเรียน] | น.ป้ายโรงเรียน |
เป่งวะ | เป่ลฯงวะ | [เปล่งวะ] | ดู...เป่งละเป่งลึ้ง |
ก่า | ก่า | [ก่า] | น.ก่า - ชื่อของ ''แม่วัน'' เรียกว่า ''แม่่มื้อ'' อันดับ 10 ในจำนวน 10 อันดับ ได้แก่ กาบ ดับ รวาย เมือง เปิก กัด กด ร้วง เต่า ''ก่า''; ดู...วันไท |
ห้วยเลิ้ก | ห้วฯยฯเลิ้กฯ | [ห้วยเลิ้ก] | น.ลำห้วยที่ลึก |