พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ต๊ะ - ทะ | ท | [ท] | ท (ทะ) เป็นอักษรต่ำ เทียบตัว "ท" ออกเสียงเป็น ต๊ะ ใช้เป็นพยัญชนะต้นในภาษาล้านนา กับเป็นตัวสะกดและตัวตามในภาษาบาลี สันสกฤต แต่เนื่องจาก ท ในภาษาล้านนาออกเสียงเป็น ต๊ะ คำที่มี ท เป็นพยัญชนะต้น เช่น ทยฯร-เทียน(ออกเสียงเตียน) ทยฯวทาฯงฯ-เทียวทาง(ออกเสียงเตียวตาง) ได้จัดรวมไว้ในหมวด ต-ต แล้ว สำหรับ ระฯท-ทร ออกเสียง ถะละ ล้านนามีใช้น้อย เช่น ระฯท฿งฯ-ทรง(ออกเสียงถะลง) จัดเข้าไว้ในหมวด "ถ" แล้วเช่นกัน |
จ้องไจ๊ | ช่อฯงไช้ | [ช่องใช้] | น.วิธีใช้,ทางที่จะใช้ประโยชน์จากสิ่งของ เช่น เถ้าแก่ฅ้าว บ่าป๊าวหมูสี จ้องไจ๊มันมี ขูดใส่เข้าต้ม |
เหล้าเถื่อน | เหั้ลฯาเถิ่อฯร | [เหล้าเถื่อน] | น.เหล้าที่ชาวบ้านต้มกลั่นเอง |
เยียะว่าหากิ๋น | เยยฯะว่าฯหากินฯ | [เยียะว่าหากิน] | ก.ทำมาหากิน,ทำงานหาเลี้ยงชีพ |
ขี้ขุ้น | ขี้ขุ้ร | [ขี้ขุ้น] | น.ตะกอน - เศษสิ่งสกปรกที่รวมกันตกอยู่ก้นของภาชนะที่บรรจุของเหลว |
ดงเปียง | ด฿งฯพยฯง | [ดงเพียง] | น.ป่าที่มีพื้นที่ราบเสมอกัน |
นั่งเต่ยกางจ๊าง | นั่งฯเติ่ยฯคาฯงฯช้างฯ | [นั่งเต่ยคางช้าง] | ก.อาการที่สตรีนั่งไม่ระวังผ้านุ่งหย่อนจนเห็นกางเกงในหรืออวัยวะเพศ |
อยฺู่จะกว๊าย | อยฯู่จะก้วฯายฯ | [อฺยฺู่จะกว๊าย] | ก.อยู่เฉยๆ ไม่ทำอะไรเลย; อยู่บ่ดาย ก็ว่า |
ปั๋งบ่าห้า | ปังฯบ่าฯห้า | [ปังบ่าห้า] | น.สีม่วงอย่างสีลูกหว้าสุกงอม |
หล้างมี | ห้ลฯางฯมี | [หล้างมี] | ว.สมควรจะมี,อาจจะมี |