พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
จ๋มพิ่ว | จ฿มฯระฯพิ่วฯ,จ฿มฯภิ่วฯ | [จมพริ่ว,จมภิ่ว] | ก.จมหายไป,จมมิด,จมไปทุกส่วน |
ป๋กเสาบ้าน | ป฿กฯเสัาบ้าฯนฯ | [ปกเสาบ้าน] | ก.ยกเสาเรือนให้ตั้งขึ้น เพื่อปลูกบ้านใหม่ |
สานมือ | สานฯมื | [สานมือ] | ก.ประนมมือ |
มน | ม฿นฯ | [มน] | ก.วน,เคลื่อนที่ไปรอบศูนย์กลาง ว.กลม,โค้ง |
ผั๋กฮ้วน | ผักฯฮ้วฯร | [ผักฮ้วน] | ดู...ผั๋กฮ้วนหมู |
จะหลุ๋ดผุ๋ด | จหลฯดผุด | [จะหลุดผุด] | ว.อูม,เบ่ง,ตูม,บวมขึ้น เช่น เรียกดอกไม้ที่กำลังตูมว่า จี๋จะหลุ๋ดผุ๋ด; เรียกปลายหน่อไม้ที่กำลังแทงโผล่ออกมาจากใต้ดินว่า จะหลุ๋ด ผุ๋ดออกมา; จุ๋ผุ๋,จุ๋ดผุ๋ด ก็ว่า |
ยกขันเข้า | ย฿กฯขันฯเขั้า | [ยกขันเข้า] | ก.ยกขันข้าว - ยกสำรับอาหาร |
หยฺ่องเบา | อยฯอฯงเบัาฯ | [อฺยฺ่องเบา] | ก.ย่องเบา - อาการที่ย่องเข้าไปลักสิ่งของเพื่อไม่ให้เจ้าของรู้ตัว |
ซากฮ่า | ซากฯร่า | [ซากร่า] | ดู...ซากต๋าย |
ดอกเกี๋ยง | ดอฯกกยฯง | [ดอกเกียง] | น.ดอกลำเจียก หรือ ดอกปาหนัน ภาษาถิ่นเหนือ(กำเมือง) เรียก ''ดอกเกี๋ยง''; ลำเจียก หรือ ปาหนัน - เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ทรงพุ่ม สูงประมาณ 5-6 เมตร ลักษณะกลม สีขาวหรือน้ำตาลอ่อน มีรากอากาศ มีหนามแหลมสั้นกระจายอยู่ทั่วไป ใบเดี่ยวรูปขอบขนานปลายเรียวแหลม ออกเรียงสลับเวียนรอบขึ้นไปจนถึงยอด ดอกออกเป็นช่อ ตามซอกใบและปลายกิ่ง ต้นที่มีดอกเพศผู้เรียก ''ลำเจียก'' ถ้ามีดอกเพศเมียเรียก ''เตยทะเล'' ผล รูปกลมหรือขอบขนานคล้ายสับปะรด ผลอ่อนสีเขียวอมขาว ค่อยๆ เปลี่ยนเป็นสีเหลือง เมื่อสุกเป็นสีส้มหรือส้มอมแดง กลิ่นหอมอ่อนๆ ออกผลลอดทั้งปี ; ดอกเกี๋ยงคำ ก็ว่า |