พจนานุกรม
ภาษาล้านนา-ไทย, ไทย-ล้านนา
โดย อ.จรีย์ สุนทรสิงห์
ออกเสียงล้านนา | อักษรล้านนา | เทียบอักษรไทย | ความหมาย |
---|---|---|---|
ก๋องก้านง่าน | กอฯงค่าฯนฯง่านฯ | [กองค่านงาน] | น.กองขนาดใหญ่,กองพะเนิน |
เหล่าป่าขี้ | เหั่ลฯา | [เหล่าป่าขี้] | น.ป่าละเมาะที่ติดกับบ้าน มักใช้เป็นที่ถ่ายอุจจาระ |
มุยโบ๋ะหลัว | มุโบ฿ะห฿ลฯวฯ | [มุยโบะหลัว] | น.ขวานผ่าฟืน - ภาษาไทยถิ่นเหนือ (คำเมือง) เรียกว่า ''มุยโบ๋ะหลัว''; ขวานผ่าฟืน หรือ มุยโบ๋ะหลัว เป็น ''มุยแม่'' หรือขวานที่ไม่มีหงอน ไม่มีง่ามถอนตะปู ตัวขวานมีลักษณะเป็นลิ่ม ส่วนที่เป็นคมกว้าง ตัวขวานยาว และมีด้ามยาวประมาณ 90 ซ.ม. ซึ่งยาวกว่าขวานที่ใช้งานทั่วไป นอกจากจะใช้ผ่าฟืน(โบ๋ะหลัว) แล้วยังเหมาะกับงานหนักๆ เช่น ตัดไม้ ฟันกิ่งไม้ สับตอไม้ ผ่าไม้ โค่นต้นไม้ เป็นต้น |
หยวกกล้วย ออกเสียง หยฺวกก้วย | อยฯวฯกก้ลฯวฯ | [อฺยฺวกกล้วย] | ดู...หยวก |
วันเม็ง | วันฯเมังฯ | [วันเม็ง] | น.วันเม็ง - การนับวันแบบมอญ เหมือนการนับวันของไทย เริ่มตั้งแต่วันอาทิตย์ เป็นวันแรก วันเสาร์เป็นวันสุดท้าย ได้แก่ อาทิตย์ จันทร์ อังคาร พุธ พฤหัสบดี ศุกร์ เสาร์ บ้างก็ใช้ตัวเลขแทน คือ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ |
ดอกก๋าแกด | ดอฯกกาแกดฯ | [ดอกกาแกด] | น.การะเกด/เตยด่าง/ลำเจียกหนู - ไม้พุ่มใบเดี่ยวเรียวยาว ขอบใบมีหนาม ดอกแยกเพศอยู่คนละต้น ช่อดอกเพศผู้ตั้งตรง กลิ่นหอม ช่อดอกเพศเมียกลม ผลเบียดกันแน่นเป็นก้อน พบมากตามฃายฝั่งทะเล |
ป็๋อด | ปัอฯด | [ป็อด] | ก.สั้น,ห้วน,ขาดหาย,ไม่ครบ เช่น เรียกซอสั้น หรือซอที่ไม่มีดนตรีประกอบว่า ซอป๋อด |
แม้ | แม้ | [แม้] | ว.เฉไปจากรูปทรงเดิม,ไปล่,แปล้,เอนยุบลง เช่น ล้อรถถีบแม้ - ล้อรถจักรยานต์คดงอไปจากปกติ |
งบ | ง฿บฯฯ | [งบ] | น.สิ่งที่มีลักษณะเป็นแผ่นกลมๆ เช่น น้ำตาลงบ,น้ำอ้อยงบ ก.ทับ,ปิด |
แส๋ด | แส้ดฯ | [แส็ด] | ก.เคลื่อนที่ไปอย่างรวดเร็วอย่างบ้องไฟพุ่งขึ้นสู่ท้องฟ้า |