น.พิธีกรรมไสยศาสตร์ จัดขึ้นเพื่อให้พ้นจาก "ขึ๋ด" สิ่งเสนียดชั่วร้ายต่างๆ ดู...ขึ๋ด

ว.เสนียด,จัญไร,อัปมงคล - สิ่ง อาถรรพณ์ที่เกิดแล้วทำให้เกิดความเสื่อมถอยจากเดิมที่มีอยู่ เช่น เสื่อมจากอายุ (ทำให้อายุสั้นตายก่อนวัยอันควร), เสื่อมจากยศศักดิ์ (ทำให้ถูกลดยศ ปลดตำแหน่ง),เสื่อมจากความสุข(ทำให้เดือดร้อน แตกแยก) เป็นต้น และทำให้เกิดเหตุต่างๆ เช่น ถูกรถชน ไฟไหม้ บ้านเรือนถูกพายุพัดเสียหาย เป็นต้น ถ้าใคร "ต๋กขึ๋ด" หรือ "ถูกขึ๋ด" ก็เหมือนกับถูกอาถรรพณ์ด้วยหาสาเหตุที่แท้จริงไม่ได้ อยู่ดีๆก็เจ็บไข้ได้ป่วย ไปหาหมอ หมอก็หาสาเหตุไม่พบ ข้าวของที่มีอยู่ก็หายไปทีละเล็ก ละน้อย เป็นต้น; ขึ๋ดจา ก็ว่า. ต้องแก้ขึ๋ด ด้วยการทำพิธี "ถอนขึ๋ด" ตามจารีต ประเพณี ถ้าหากแก้ไขไม่ได้ บุคคลที่ "ต๋กขึ๋ด" ก็ต้องรับผลกรรมแห่งการกระ ทำนั้นๆ ขึ๋ดจึงเป็นเสมือนคำสอนของคน ล้านนาโบราณที่ใช้อบรมสั่งสอนลูกหลาน คนในครอบครัว คนในสังคม เพื่อให้ประ พฤติปฏิบัติตามในสิ่งที่ดีงาม แต่ถ้าไม่ดี ก็ห้ามประพฤติปฏิบัติ ช่วยให้สังคม สงบสุขร่มเย็น และยังคงรักษาวัฒนธรรม ประเพณีที่ดีงามได้อย่างยาวนาน